Streszczenie
Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych (AZPP) jest złożonym zespołem chorobowym wywoływanym wziewną ekspozycją na różnorodne cząstki organiczne oraz nieorganiczne. Cząstki te, np. białka ptasie i zwierzęce, grzyby, bakterie termofilne, wywołują nadmierną immunologiczną odpowiedź u osób na nie wrażliwych. Częstość występowania AZPP w ogólnej populacji jest niska i trudna do oszacowania, ponieważ objawy choroby bywają ignorowane lub mylone z innymi jednostkami chorobowymi. Przez wiele miesięcy lub nawet lat przed postawieniem diagnozy mogą utrzymywać się kaszel, gorączka czy duszność. Współczynnik chorobowości w poszczególnych krajach wynika z: przyjętej definicji choroby, kryteriów diagnostycznych, uwarunkowań rolniczych i przemysłowych. Rodzaj antygenu oraz długość i intensywność ekspozycji wpływają na rozwój i przebieg AZPP. Intrygujące pozostaje, dlaczego, pomimo powszechnego występowania antygenów, na AZPP zapada niewielki procent narażonych i dlaczego, w postaci przewlekłej, pomimo ustania ekspozycji choroba nadal postępuje. Głównym rodzajem komórek biorących udział w patogenezie AZPP są limfocyty. AZPP manifestuje się różnorodnym obrazem klinicznym, radiologicznym i histopatologicznym mogącym przypominać inne choroby śródmiąższowe płuc. Konieczne staje się przeprowadzenie dokładnej diagnostyki różnicowej. Klasycznie AZPP jest dzielone na postać ostrą, podostrą i przewlekłą. Celem pracy jest podsumowanie aktualnej wiedzy na temat epidemiologii, etiologii i obrazu klinicznego choroby.

Summary
Hypersensitivity pneumonitis (HP) is a complex syndrome caused by inhalation exposure to a great variety of organic and inorganic molecules. These particles, for example birds’ and animals’ proteins, fungi, thermophilic bacteria cause excessive immune response in susceptible persons. The prevalence of HP in the general population is low and difficult to assess, because the disease is often unrecognized or misdiagnosed. Symptoms include cough, fever and shortness of breath and can persist for months or years before the diagnosis is made. The prevalence of HP in various parts of the world is dependent on the accepted definition and diagnostic criteria of disease, agricultural and industrial conditioning. The type of an antigen, the length and intensity of exposition determine development and a course of HP. Additional research is needed to understand why the disease develops only in minority of exposed individuals and why cases of chronic HP may progress without further antigen exposure. Lymphocytes are the main cells involved in pathogenesis of HP. HP manifests with diverse clinical, radiological and histopathological picture. Detecting antigen responsible for triggering illness is often difficult, therefore conducting the accurate differential diagnosis with other respiratory diseases is necessary. Chest imaging often shows fibrosis that can be difficult to distinguish from other interstitial lung diseases. Three clinical presentations of HP are recognised: acute, subacute and chronic HP. In this article we summarize the present knowledge about the epidemiology, etiology and clinical characteristics of the disease.