© Borgis - Medycyna Rodzinna 2/2003, s. 85-88
Przemysław Kardas, Daniel Herczyński
Wpływ wieku na częstość porad lekarskich spowodowanych infekcjami dróg oddechowych wśród podopiecznych poradni lekarzy rodzinnych
The effect of patient age on the number of general practitioners´ consultations connected with respiratory tract infections
z Zakładu Medycyny Rodzinnej Katedry Medycyny Społecznej i Zapobiegawczej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
p.o. Kierownika Zakładu: dr n. med. Przemysław Kardas
Summary
Background and aims: The important variance of the number of general practitioners´ consultations caused by different diseases can be easily noticed in everyday observation. The most frequent reason leading to GP consultations are respiratory tract infections (RTIs). The aim of the study was to compare within different age groups the frequency of consultations caused by RTIs with those caused by cardiovascular diseases and the need for prescription only. Materials and methods: The study was conducted between out-patients belonging to one of GP practices in Łódź-Górna. Out of approximately 2000 patients, files of 335 patients (divided in age groups: 1-6, 7-13, 14-18, 19-64 and 65 over) were selected and analysed. Results: The most frequent reason for patient consultations were respiratory tract infections. The annual number of consultations in children aged 1-6 and elderly was twice as big as in the other age groups. Cardiovascular diseases constituted frequent reason for consultations only in elderly. In the same age group the need for repeated prescription was the frequent reason for consultations. The average number of consultations connected with RTIs decreased with age. Conclusions: Respiratory tract infections are the frequent reason of GP consultations. The number of consultations connected with RTIs differs in various patient age groups and tends to decrease with age.
Key words: respiratory tract infections,
prevalence,
reasons for general practitioners&acut;e consultations,
infekcja,
infekcja dróg oddechowych,
lekarz rodzinny,
medycyna rodzinna,
interna,
internista,
czasopismo,
medycyna,
medyczne,
wydawnictwo,
borgis,
klekowski.
Założenia i cel badania
Pomiędzy różnymi grupami wiekowymi podopiecznych istnieje znaczne zróżnicowanie częstości porad udzielanych przez lekarzy rodzinnych, spowodowanych różnymi jednostkami chorobowymi. Dotychczas nie dysponujemy precyzyjnymi danymi statystycznymi dotyczącymi tego zjawiska dla obszaru Polski. Publikacje zagraniczne wskazują jednak jednoznacznie, że najczęstszym powodem zgłaszania się pacjentów do lekarzy rodzinnych są infekcje dróg oddechowych (1-3). Potwierdza to zresztą codzienna obserwacja polskich lekarzy rodzinnych. W niniejszym badaniu postanowiono zatem określić częstość porad lekarskich związanych z infekcjami dróg oddechowych w różnych grupach wiekowych podopiecznych poradni lekarzy rodzinnych. Postanowiono także porównać częstość porad lekarskich związanych z tymi schorzeniami, z częstością porad spowodowanych chorobami układu krążenia oraz wizytami spowodowanymi przedłużeniem leków, w różnych grupach wiekowych podopiecznych.
Materiał i metoda
Badanie wykonano w poradni lekarzy rodzinnych, zlokalizowanej w dzielnicy Łódź-Górna. Spośród około 2000 podopiecznych poradni, analizie poddano dokumentację tych podopiecznych, którzy pozostawali pod opieką poradni przez co najmniej 12 miesięcy przed momentem rozpoczęcia badania (1661 osób). Wyłonioną w ten sposób grupę podopiecznych podzielono następnie na 5 podgrup wiekowych: 1-6, 7-13, 14-18, 19-64 oraz 65 i więcej lat. Spośród osób należących do tych podgrup wybrano w sposób losowy pacjentów, których dokumentację poddano dokładnej analizie. Spośród podopiecznych w wieku lat 1-6 uwzględniono w analizie wszystkich (46 osób), spośród podopiecznych wwieku 7-13 oraz 14-18 – co drugą osobę (odpowiednio: 42 i 71 osób), spośród osób w wieku 19-64 – co dziesiątą (132 osoby) oraz spośród podopiecznych wwieku 65 i więcej lat – co drugą osobę (44 osoby). Łącznie przeanalizowano dokumentację 335 podopiecznych.
W retrospektywnej analizie dokumentacji wzięto pod uwagę: liczbę porad rocznie, liczbę porad wywołanych chorobami układu krążenia, liczbę porad wywołanych infekcjami górnych dróg oddechowych oraz infekcjami dolnych dróg oddechowych, a także liczbę porad związanych z przedłużeniem stosowanych przewlekle leków (bez szczegółowego badania lekarskiego).
Wyniki
Uzyskane wyniki średniej rocznej częstości porad przedstawiono w tabeli 1. Najwyższą liczbę porad rocznie (12,6) obserwowano wśród podopiecznych z grupy wiekowej 65 i więcej lat (ryc. 1). Niewiele niższą wartość (10,4 porady/rok) obserwowano wśród dzieci w wieku 1-6 lat. W pozostałych grupach wiekowych wartości tego parametru były blisko dwukrotnie mniejsze.
Tabela 1. Średnie roczne częstości porad wywołanych wybranymi problemami zdrowotnymi w zależności od wieku podopiecznych.
| Parametr | Grupa wiekowa | Średnia ważona |
| 1-6 | 7-13 | 14-18 | 19-64 | 65+ |
| Liczba zbadanych osób | 46 | 42 | 71 | 132 | 44 | |
| Średnia roczna liczba porad | 10,4 | 6,5 | 5,2 | 5,5 | 12,6 | 7,1 |
| Średnia roczna liczba porad z powodu chorób układu krążenia | 0,6 | 0,0 | 0,0 | 0,5 | 4,8 | 0,9 |
| Średnia roczna liczba porad z powodu infekcji górnych dróg oddechowych | 3,9 | 2,4 | 1,8 | 0,9 | 0,7 | 1,6 |
| Średnia roczna liczba porad z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych | 0,5 | 0,8 | 0,3 | 0,2 | 0,5 | 0,4 |
| Średnia roczna liczba wizyt z powodu przedłużenia leków (bez badania pacjenta) | 0,4 | 0,1 | 0,0 | 0,3 | 3,4 | 0,6 |
Ryc. 1. Średnia roczna liczba porad lekarskich w różnych grupach wiekowych. #p < 0,001 w porównaniu z grupą wiekową 65 i więcej lat.
Choroby układu krążenia stanowiły częstą przyczynę porad lekarskich jedynie wśród ludzi starszych (ryc. 2), nie były natomiast przyczyną zgłaszania się do lekarza rodzinnego młodzieży.
Ryc. 2. Średnia roczna liczba porad lekarskich spowodowanych chorobami układu krążenia w różnych grupach wiekowych. #p<0,001 w porównaniu z grupą wiekową 65 i więcej lat.
Podobnie, niemal wyłącznie osoby starsze korzystały z porad polegających jedynie na przedłużeniu leków, bez szczegółowego badania lekarskiego (ryc. 3).
Ryc. 3. Średnia roczna liczba porad lekarskich spowodowanych przedłużeniem leków w różnych grupach wiekowych. #p< 0,001 w porównaniu z grupą wiekową 65 i więcej lat.
Najwięcej porad związanych z infekcjami dróg oddechowych występowało w grupie wiekowej 1-6 lat (4,4 porady/rok), (ryc. 4). Wartość tego parametru malała wraz z wiekiem, aż do czterokrotnie mniejszej wśród osób dorosłych istarszych. Na wysoką częstość porad wśród dzieci rzutowały przede wszystkim porady związane z infekcjami górnych dróg oddechowych. Częstość porad związanych zinfekcjami górnych dróg oddechowych znacząco zmniejszała się wraz z wiekiem badanych, podczas kiedy częstość porad związanych z infekcjami dolnych dróg oddechowych była niemal stała, z maksimum przypadającym na grupę wiekową 7-13 lat (0,8 porady/rok). Także w tej grupie wiekowej najwyższy odsetek porad ogółem – niemal 50% – związany był z infekcjami dróg oddechowych, podczas gdy zarówno wśród młodszych, jak i starszych podopiecznych był on znacznie mniejszy (ryc. 5). Badane osoby korzystały średnio z 2,0 porad/rok spowodowanych infekcjami dróg oddechowych, w tym 1,6 porady/rok z powodu infekcji górnych dróg oddechowych i 0,4 porady/rok z powodu infekcji dolnych dróg oddechowych.
Ryc. 4. Średnia roczna liczba porad lekarskich spowodowanych infekcjami dróg oddechowych w różnych grupach wiekowych. Porównania dla infekcji ogółem: *p < 0,05; #p < 0,001 w porównaniu z grupą wiekową 1-6 lat.
Ryc. 5. Stosunek średniej rocznej liczby porad lekarskich spowodowanych infekcjami dróg oddechowych do średniej rocznej liczby porad ogółem w różnych grupach wiekowych (w procentach).
Dyskusja
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. McGregor A. et al.: Antibiotic use in upper respiratory tract infections in New Zeland. Fam Pract. 1995, 12:166-70. 2. Lee A. et al.: A morbidity survey in Hong Kong. HK Pract 1995, 17:246-55. 3. Fry J.: Common diseases – their nature, incidence and care. 2nd ed. MTP Press, Lancaster, Boston 1987. 4. Kardas P., Ratajczyk-Pakalska E.: Hospitalizacje osób starszych. Część I. Czynniki wpływające na hospitalizacje osób starszych w wielkomiejskiej populacji Łodzi. Ger. Pol. 2002, 10:88-94. 5. Kardas P., Ratajczyk-Pakalska E.: Hospitalizacje starszych mieszkańców Łodzi. Częstość, przyczyny, możliwości zapobiegania. Wydawnictwo Instytutu Postępowania Twórczego Sp. z o.o. Łódź 2001, 104. 6. Budak A. et al.: Acute respiratory infection in general clinic practice. Lijec Vjesn 1998, 120 (1-2):8-13. 7. Buczkowski K. i wsp.: Najczęstsze przyczyny porad w praktyce lekarza rodzinnego. Pol. Med. Rodzinna 2001, 3(2):166. 8. Kardas P., Herczyński D.: Samoleczenie infekcji dróg oddechowych przez podopiecznych lekarzy rodzinnych. Med. Rodzinna 2003 6(1):14-17. 9. Gil Alvarez J. et al.: A quality of self-medication in acute respiratory infection in a population utilizing an urban health center. Aten Primaria 1999, 24(6):332-6. 10. Branthwaite A., Pechere J.C.: Pan-European survey of patients´ attitudes to antibiotics and antibiotic use. J. Int. Med. Res. 1996, 24:229-38.
