Streszczenie
Wstęp. Kalprotektyna w kale (FC) jest dobrym markerem w monitorowaniu dorosłych pacjentów z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego (UC). Jej stężenie jest związane ze stopniem aktywności zmian zapalnych uwidacznianych podczas badań endoskopowych. Nieliczne prace rozważają znaczenie kalprotektyny w ocenie stanu śluzówki w populacji pediatrycznej UC.
Cel pracy. Wyznaczenie punktów odcięcia dla stężenia FC odpowiadających nasileniu zmian zapalnych w jelicie u dzieci z UC.
Materiał i metody. Do badania włączono 91 dzieci z UC (K 45, M 46, mediana 14,79 roku), u których wykonano kolonoskopię oraz zmierzono poziom FC w przeciągu tygodnia przed badaniem endoskopowym. Nasilenie zmian zapalnych na śluzówce oceniano w skali Mayo. Pacjentów podzielono na trzy grupy: tych z wygojoną śluzówką jelita grubego ocenioną w skali Mayo na 0 lub 1, pacjentów ze średnio nasilonymi zmianami zapalnymi w obrębie śluzówki opisanymi jako Mayo 2 oraz tych z dużymi zmianami zapalnymi skalsyfikowanymi jako Mayo 3. W celu wyznaczenia punktów odcięcia jako metody statystycznej użyto krzywej ROC. AUC określa jakość FC jako klasyfikatora w rozróżnianiu grupy badanej. W pracy analizowano również wpływ innych badań laboratoryjnych, oceny klinicznej i danych demograficznych na stan śluzówki.
Wyniki. Znaleziono silną dodatnią korelację pomiędzy oceną nasilenia zmian zapalnych w skali Mayo oraz PUCAI i FC z odpowiednio r = 0,61 oraz r = 0,68. AUC dla FC w różnicowaniu pacjentów z wygojoną śluzówką jelita grubego od pacjentów ze średnio nasilonymi zmianami zapalnymi wyniosło 0,90, podczas gdy w dyskryminacji pomiędzy średnio zaawansowanym zapaleniem a dużym nasileniem w skali Mayo wniosło 0,53. Optymalny punkt odcięcia FC w rozróżnianiu pacjentów bez zmian zapalnych lub z nieznacznie przekrwioną śluzówką od tych ze średnim stopniem zaawansowania choroby wynosi 300 μg/g. Przy użyciu tego punktu odcięcia można zaklasyfikować pacjentów do podgrup z czułością 0,90 oraz specyficznością 0,82.
Wnioski. Tylko skala PUCAI oraz FC są silnie skorelowane z nasileniem zmian zapalnych w śluzówce jelita u dzieci z UC. FC poniżej 300 μg/g pozwala na odróżnienie pacjentów bez aktywnych zmian zapalnych od tych ze średniego stopnia stanem zapalnym w jelicie. Używając jedynie FC, nie można rozgraniczyć dzieci ze średnią aktywnością choroby od tych z intensywnymi zmianami zapalnymi.

Summary
Introduction. Faecal calprotectin (FC) is a good marker in monitoring adults with ulcerative colitis (UC). Its concentrations in faeces is related to state of mucosa observed in endoscopy. There are a few studies concerning FC in mucosa status assessment in UC paediatric population.
Aim. Determination of cut-off points for FC levels in children with UC corresponding to the severity of inflammation in the colon.
Material and methods. 91 patients with UC (F 45, M 46, median 14.79 years) were involved to the study and had colonoscopy performed and FC level within a week before endoscopy measured. Mucosa status was assessed with Mayo score. We have identified three subgroups: those with mucosal healing and Mayo score 0 or 1, patients with moderate inflammation in gut mucosa defined as Mayo score 2 and those with sever colitis described as Mayo score 3. The ROC was used as a statistical method to establish cut-off points. The AUC assesses the differentiation quality of the study group. We also analysed other laboratory, clinical or demographic data to established their impact on state of mucosa.
Results. Strong significant positive correlation between Mayo score and PUCAI and FC was found, with r = 0.61; r = 0.68 respectively. AUC for FC in differentiation between mucosal healing and moderate disease was 0.90 whereas mild colitis and sever disease was 0.53. The optimal cut-off levels of FC of discrimination between subgroup with no or low disease activity and moderate activity in endoscopy findings was 300 μg/g with sensitivity 0.90 and specificity 0.82.
Conclusions. Only FC and PUCAI are strongly correlated with state of mucosa in children with UC. FC of 300 μg/g let us to distinguish children with no or low activity of the disease between those with moderate colitis. The differentiation between moderate and sever colitis is not possible in UC children with usage of model based only on FC.