Streszczenie
Wstęp. Zaburzenia karmienia występują u niemowląt lub małych dzieci i objawiają się: odmową jedzenia, wybiórczą dietą lub zmniejszoną ilością przyjmowanych pokarmów niepokrywającą zapotrzebowania dziecka. Przyczyną ich występowania mogą być czynniki psychologiczne i/lub organiczne. Terapia nieorganicznych zaburzeń karmienia polega głównie na interwencjach poznawczo-behawioralnych. W niektórych przypadkach, szczególnie gdy dziecko jest niedożywione, konieczne jest włączenie do terapii okresowego żywienia dojelitowego przez sondę nosowo-żołądkową. Poniższa praca prezentuje własne doświadczenia wielodyscyplinarnego zespołu zaburzeń karmienia w terapii nauki karmienia doustnego po przejściowym żywieniu enteralnym przez sondę nosowo-żołądkową u dzieci z zaburzeniami karmienia na tle behawioralnym.
Cel pracy. Retrospektywna ocena efektów terapii nauki karmienia doustnego, odwołującej się do prawidłowej kontroli uczucia głodu i sytości u niemowląt i małych dzieci z behawioralnymi zaburzeniami karmienia oraz pełnym lub częściowym żywieniem dojelitowym
Materiał i metody. Przeanalizowaliśmy dane 10 pacjentów (6 dziewcząt, 4 chłopców) w przedziale wiekowym od 5 miesięcy do 4 lat hospitalizowanych w naszej klinice od grudnia 2012 do sierpnia 2017 roku. Wszyscy pacjenci byli dokarmiani przez sondę nosowo-żołądkową z powodu behawioralnych zaburzeń oraz braku możliwości pokrycia zapotrzebowania na składniki odżywcze drogą doustną i nieprawidłowego stanu odżywienia. Pacjenci z zaburzeniami karmienia wynikającymi z choroby organicznej zostali wyłączeni z analizy. Wszyscy pacjenci przebywali na oddziale w naszej klinice w celu przeprowadzenia terapii nauki karmienia pod nadzorem multidyscyplinarnego zespołu. W obserwowanej grupie zastosowano dwie metody odstawienia od sondy nosowo-żołądkowej: zmniejszenie objętości każdej porcji podawanej enteralnie o 1/3 lub ograniczenie liczby posiłków podawanych przez zgłębnik nosowo-żołądkowy dzień po dniu w ciągu 3-5 dni.
Wyniki. W przypadku 8 pacjentów terapia odstawienia od sondy nosowo-żołądkowej zakończyła się sukcesem podczas pierwszej hospitalizacji. Wśród nich średni czas żywienia dojelitowego poprzedzającego terapię zaburzeń karmienia wynosił 3,6 ± 0,74 miesiąca (zakres od 2 do 4 miesięcy). U wszystkich tych dzieci pełne karmienie doustne osiągnięto średnio po 13 dniach hospitalizacji (zakres 9-17 dni). U pozostałych 2 pacjentów odstawienie od sondy nosowo-żołądkowej uzyskano podczas drugiej hospitalizacji po odpowiednio 11 i 24 miesiącach żywienia dojelitowego. Pomyślne hospitalizacje trwały 14 dni w jednym i 15 dni w drugim przypadku. Początkowa nieskuteczność terapii u tych pacjentów mogła być spowodowana silną niechęcią do jedzenia, niejasnym wywiadem medycznym (podejrzenie choroby genetycznej) u pierwszego pacjenta oraz długością żywienia dojelitowego, które trwało rok przed hospitalizacją w przypadku drugiego dziecka.
Wnioski. Terapia nauki karmienia oparta na nauce prawidłowej kontroli uczucia głodu i sytości prowadzona pod opieką wielodyscyplinarnego zespołu ds. zaburzeń karmienia wydaje się być obiecującą metodą odstawienia od żywienia enteralnego u dzieci z nieorganicznymi zaburzeniami karmienia.

Summary
Introduction. Feeding disorders occur in infancy or early childhood and present as a food refusal, food selectivity or lower amount of food intake than appropriate for age due to psychological or medical conditions. The treatment of nonorganic feeding disorders consists mainly on cognitive-behavioral interventions. In some cases, especially when severe nutritional status disturbance or its high risk is present, the enteral nutrition by nasogastric tube may be necessary. In this study we described the own experience of our multidisciplinary feeding team in tube weaning of children with behavioral feeding disorders.
Aim. Retrospective evaluation of hunger provocation oral feeding therapy in infants and young children with behavioral feeding disorders and full or partial enteral nutrition.
Material and methods. We analyzed the data of 10 patients (6 female, 4 male) with the age range from 5 months to 4 years who were hospitalized in our clinic between December 2012 and August 2017. All of them were fed by nasogastric tube due to behavioral feeding disorders and inability to meet their nutritional requirements via the oral route. Patients with feeding disorders due to organic diseases were excluded from the analysis. All of them were hospitalized in our clinic in order to oral feeding therapy leaded by multidisciplinary team. Two methods of gradually tube weaning were used: reduction the volume of every enteral fed by 1/3 or the limitation of the number of meals given by nasogastric tube day by day within 3-5 days. The common reason for introduction enteral feeding by nasogastric tube in observed group was a poor nutritional status.
Results. In 8 patients tube weaning was successful during the first hospitalization. Among them the mean duration of enteral nutrition preceding the feeding disorders therapy was 3.6 ± 0.74 months with the range of 2-4 months. In all these children the full oral feeding was achieved approximately after the 13 days of hospitalization (range 9-17 days). In the remaining 2 patients the tube weaning was obtained during the second try after 11 and 24 months of enteral feeding, respectively. Successful hospitalizations lasted 14 days in one and 15 days in the other case. Initial failure of therapy in these patients could be due to the strong food sensory aversion and both unclear medical history (exactly the suspicion of genetic disease) in the first patient and the length of enteral feeding that lasted 1year before the hospitalization in second child.
Conclusions. The hunger-provocation therapy leaded under the care of multidisciplinary feeding disorders team seems to be a promising method to promote tube weaning in healthy young children with behavioral feeding disorders.