Myasthenia gravis jest chorobą z autoagresji wywołaną produkowanymi przez grasicę przeciwciałami przeciwko postsynaptycznym receptorom acetylocholinowym w złączu nerwowo-mięśniowym. Występuje z częstotliwością średnio 1: 20000, dwukrotnie częściej u kobiet niż u mężczyzn [1,2]. Wyróżnia się 4 stopnie miastenii wg skali Ossermanna [3] (tab. I).

Leczenie polega na stosowaniu środków antycholinesterazowych w celu przedłużenia działania endogennej acetylocholiny na błonę postsynaptyczną [4, 6]. U 75 % chorych stwierdza się przetrwałą grasicę, z czego u 85 % dochodzi do przerostu, a u 15% występuje thymoma [5, 6]. W tych przypadkach leczeniem z wyboru jest operacyjne usunięcie grasicy. Technika zabiegu usunięcia grasicy może być tradycyjna – przez sternotomię pośrodkową, lub wideotorakoskopowa [9].

Problemy znieczulenia u chorych z miastenią wynikają z samej istoty schorzenia, a także z interakcji anestetyków i środków zwiotczających ze stosowanymi w terapii lekami antycholinesterazowymi [ 4, 5, 6, 7, 8]. W okresie pooperacyjnym może wystąpić hipodynamiczna niewydolność oddechowa potęgowana użyciem środków znieczulenia ogólnego z opioidami na czele [2, 3, 4, 5, 9, 10].

Wrażliwość płytki nerwowo-mięśniowej na środki zwiotczające niedepolaryzujące w grupie omawianych chorych jest powszechnie znana [7, 11]. Środkiem godnym polecenia jest atrakurium i cisatrakurium, których metabolizm przebiega na zasadzie eliminacji Hoffmana i jest niezależny od stężenia esterazy osoczowej i płytkowej [6, 7, 8].

W dostępnym piśmiennictwie brak jest szerszych opracowań porównujących różne rodzaje znieczulenia chorych z miastenią do tego typu zabiegów. Celem pracy była analiza trzech sposobów znieczulenia do zabiegów usunięcia grasicy metodą wideotorakoskopii, oraz jego wpływu na czas powrotu samoistnego wydolnego oddechu.

Do badań kwalifikowano chorych ze średniociężką postacią uogólnionej miastenii, znajdujących się w kategorii IIa i IIb wg skali Ossermanna. W grupie I (n=10) zastosowano dożylny wlew propofolu (Diprivan, AstraZeneca, Wielka Brytania) w połączeniu z analgezją zewnątrzoponową bupiwakainą (Marcaine, AstraZeneca, Szwecja) w odcinku piersiowym. W grupie II (n=10) stosowano dożylny wlew propofolu w połączeniu z fentanylem (Fentanyl, Polfa Warszawa). W grupie III (n=10) po wprowadzeniu etomidatem (Hypnomidate, Janssen-Cilag, Niemcy) analgezję podtzrymywano sewofluranem (Sevorane, Abbott Laboratories, Wielka Brytania) i fentanylem. U wszystkich do zwiotczenia stosowano atrakurium (Tracrium, Glaxo Wellcome, Wielka Brytania) w dawkach zredukowanych. Do oceny stopnia zwiotczenia stosowano aparat TOF Guard (Organon Teknika, Belgia). Metody znieczulenia w poszczególnych grupach wyszczególniono w tabeli II. Kwalifikacja do grup była losowa.

U wszystkich chorych oceniono czas trwania zabiegu oraz czas powrotu wydolnego oddechu i usunięcia rurki intubacyjnej. Oceniano też średnią dawkę atrakurium niezbędną do podtrzymania zwiotczenia na poziomie 25-50 % odpowiedzi w cyklu TOF.. W analizie statystyczej zastosowano analizę wariancji z klasyfikacją pojedynczą (ANOVA); wyniki przedstawiono w postaci średniej i odchylenia standardowego. Liczebności w grupach porównywano stosując test chi2. Za istotne statystycznie przyjęto wartości współczynnika p<0,05.

Nie wykazano znamiennych różnic co do wieku, czasu trwania zabiegu, masy ciała oraz dawki atrakurium w poszczególnych grupach badanych (tab. III).