Streszczenie
Wstęp. Jodła białokorowa (Abies sibirica L.) należy do rodziny Pinaceae. Drzewo rośnie w Mongolii, Chinach i na Syberii. Wytwarza olejek pichtowy, który otrzymywany jest metodą destylacji z parą wodną. Olejek zawiera m.in.: α-pinen, β-pinen, β-kariofylen, octan bornylu, kamfen, myrcen i cyneol. Wykazuje działanie wykrztuśne, przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwalergiczne, odnawiające wątrobę, adaptogenne i przeciwutleniające. Wykazuje też aktywność przeciwdrobnoustrojową.
Cel pracy. Celem badań było oznaczenie wrażliwości na olejek pichtowy bakterii beztlenowych wyizolowanych z jamy ustnej i dróg oddechowych pacjentów.
Materiał i metody. Badaniami objęto 49 szczepów bakterii wyizolowanych od pacjentów z rodzajów: Bacteroides (7 szczepów), Parabacteroides (1), Prevotella (8), Porphyromonas (5), Tannerella (1), Fusobacterium (6), Finegoldia (4), Parvimonas (2), Peptostreptococcus (4), Actinomyces (4), Bifidobacterium (1) i Propionibacterium (6) oraz 10 szczepów wzorcowych. Do badań użyto następujące stężenia olejku: 2,5, 5,0, 7,5, 10,0, 15,0 i 20,0 mg/ml. Olejek pichtowy dodawano do agaru Brucella z dodatkiem 5% odwłóknionej krwi baraniej, menadionu i heminy. Zawiesinę bakteryjną zawierającą 10⁶ CFU/ml nanoszono aparatem Steersa na powierzchnię agaru z olejkiem lub bez niego (kontrola wzrostu szczepów). Hodowlę prowadzono w warunkach beztlenowych w anaerostatach zawierających mieszaninę gazów: 10% C0₂ , 10% H₂ i 80% N₂ , katalizator palladowy oraz wskaźnik beztlenowości, w temperaturze 37°C przez 48 godzin. Za MIC przyjęto takie najmniejsze rozcieńczenie olejku pichtowego, które całkowicie hamowało wzrost bakterii beztlenowych.
Wyniki. Wyniki badań wskazują, że najbardziej wrażliwe na olejek były pałeczki Tannerella forsythia (MIC = 5,0 mg/ml) oraz Bacteroides fragilis i Bacteroides uniformis (MIC = 7,5 mg/ml). Wzrost szczepów Prevotella był hamowany przez stężenia w zakresie 5,0-15,0 mg/ml. Największą oporność wykazały szczepy z gatunków Prevotella bivia (MIC 10,0-15,0 mg/ml) i Prevotella buccalis (MIC = 15,0 mg/ml). Badany olejek był aktywny wobec szczepów z rodzaju Fusobacterium w stężeniach 5,0-10,0 mg/ml. Gram-dodatnie ziarniaki charakteryzowały się wyższą wrażliwością. Ich wzrost hamowały stężenia olejku w zakresie ≤ 2,5-10,0 mg/ml. Podobnie aktywny był olejek wobec Gram-dodatnich pałeczek (MIC w zakresie ≤ 2,5-10,0 mg/ml). Wśród nich największą wrażliwość wykazały szczepy Actinomyces (MIC ≤ 2,5-7,5 mg/ml), a najniższą pałeczki z gatunku Bifidobacterium (MIC = 10,0 mg/ml). Badania wskazują, że Gram-dodatnie bakterie były bardziej wrażliwe na olejek pichtowy w porównaniu z Gram-ujemnymi pałeczkami.
Wnioski. Spośród Gram-ujemnych bakterii najbardziej wrażliwe na olejek pichtowy były pałeczki Tannerella forsythia, Bacteroides fragilis i Bacteroides uniformis. Gram-dodatnie ziarniaki beztlenowe okazały się bardziej wrażliwe w porównaniu z Gram-dodatnimi pałeczkami. Olejek pichtowy był bardziej aktywny wobec ocenianych Gram-dodatnich bakterii niż Gram-ujemnych pałeczek beztlenowych.

Summary
Introduction. Abies whitebark (Abies sibirica L.) belonging to the family Pinaceae. The tree grown in Mongol, China and Siberian taiga. Produced the pichtae oil, which is obtained by hydrodistillation method. It contain: α-pinene, β-pinene, β-caryophyllene, bornyl acetate, camphene, mircene and cineole. The oil exhibiting expectorant, analgesic, anti-inflammatory, antialergic, liver restorative, adaptogenic and antioxidant properties. It has antimicrobial activity.
Aim. The aim of the date was to determine the susceptibility of anaerobic bacteria isolated from patients to pichtae oil.
Material and methods. The investigated 49 strains of bacteria isolated from patients from genus Bacteroides (7 strains), Parabacteroides (1), Prevotella (8), Porphyromonas (5), Tannerella (1), Fusobacterium (6), Finegoldia (4), Parvimonas (2), Peptostreptococcus (4), Actinomyces (4), Bifidobacterium (1), Propionibacterium (6), and 10 reference strains. The concentrations the oil were the following: 2.5, 5.0, 7.5, 10.0, 15.0 and 20.0 mg/ml. The pichtae oil was added to Brucella agar with 5% defibrynated sheep blood, menadione and hemin. Inoculum containing 10⁶ CFU/ml was seeded with Steers replicator upon the agar with oil or without oil (strains growth control). The incubation was carried out in anaerobic jars containing 10% C0₂ , 10% H₂ and 80% N₂ , palladic catalyst and anaerobic indicator, at 37°C for 48 hrs. The MIC was defined as the lowest concentration of the pichtae oil that completely inhibited growth the anaerobic bacteria.
Results. The results investigation indicated that from Gram-negative rods Tannerella forsythia (MIC = 5.0 mg/ml), Bacteroides fragilis and Bacteroides uniformis (MIC = 7.5 mg/ml) were the most susceptible to pichtae oil. The growth of Prevotella strains were inhibited by concentrations in ranges 5.0-15.0 mg/ml. The Prevotella bivia (MIC 10.0-15.0 mg/ml) and Prevotella buccalis (MIC = 15.0 mg/ml) were the most resistant. The tested oil was active on account genus of Fusobacterium strains in concentrations 5.0-10.0 mg/ml. The Gram-positive cocci were the more sensitive then rods. The growth was inhibited by concentrations in ranges ≤ 2.5-10.0 mg/ml. The oil was equally effective against Gram-positive rods (MIC ≤ 2.5-10.0 mg/ml). From this bacteria the more susceptible were the strains of Actinomyces (MIC ≤ 2.5-7.5 mg/ml) and the least a rods from genus of Bifidobacterium (MIC = 10.0 mg/ml). The date indicated, that the Gram-positive anaerobes were the more susceptible to pichtae oil than Gram-negative rods.
Conclusions. From among the Gram-negative bacteria the more susceptible to pichtae oil were the rods from genus Tannerella forsythia, Bacteroides fragilis and Bacteroides uniformis. Gram-positive anaerobic cocci were the more susceptible then Gram-positive rods. The pichtae oil was the more active towards Gram-positive bacteria then Gram-negative anaerobic rods.