Izabela Czapska-Pietrzak, Elżbieta Studzińska-Sroka, *Wiesława Bylka
Ocena działania przeciwcukrzycowego ekstraktów otrzymanych z wybranych surowców roślinnych
Evaluation of antidiabetic activity of extracts obtained from selected plant materials
Katedra i Zakład Farmakognozji, Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Kierownik Katedry i Zakładu Farmakognozji: dr hab. n. farm. Judyta Cielecka-Piontek
Streszczenie
Wstęp. Cukrzyca charakteryzuje się przewlekłą hiperglikemią, wynikającą z braku wydzielania insuliny lub nieprawidłowego działania tego hormonu. W konsekwencji dochodzi do zaburzeń metabolizmu węglowodanów, białek oraz tłuszczów. Przewlekła hiperglikemia powoduje uszkodzenie i nieprawidłowe funkcjonowanie wielu narządów. Jednym ze sposobów wspomagania leczenia cukrzycy jest stosowanie surowców i preparatów roślinnych.
Cel pracy. Celem pracy było przebadanie i porównanie aktywności biologicznej (hamującej α-glukozydazę i przeciwutleniającej) oraz zawartości polifenoli i flawonoidów w trzech surowcach roślinnych wchodzących w skład mieszanek stosowanych w cukrzycy.
Materiał i metody. Z ziela pięciornika gęsiego (Anserinae herba), ziela przywrotnika (Alchemillae herba) i liści poziomki (Fragariae folium) przygotowano ekstrakty, w których oznaczono zawartość polifenoli przy użyciu odczynnika Folina-Ciocalteu'a oraz zawartość flawonoidów metodą z AlCl3. Właściwości przeciwutleniające badano metodami DPPH oraz CUPRAC, natomiast zdolność hamowania α-glukozydazy na drodze pomiaru absorbancji p-nitrofenolu powstałego z PNPG wskutek hydrolizy cukrów przez enzym.
Wyniki. Wykazano wysoką zawartość sumy polifenoli w badanych surowcach, wynoszącą 121,30; 98,30 i 71,66 mg równoważnika kwasu galusowego/g odpowiednio w przypadku ziela przywrotnika, ziela poziomki i ziela pięciornika gęsiego oraz odpowiednio wysoką zawartość flawonoidów (17,56; 12,25 i 15,48 mg równoważnika kwercetyny/g). Aktywność przeciwutleniająca dla wyciągów o stężeniu 0,312 mg/ml wynosiła od 46,22 do 79,71% (w analizie z rodnikiem DPPH), natomiast wartość absorbancji tych prób oznaczona metodą CUPRAC wynosiła A = 0,49-1,01. Działanie było słabsze od witaminy C. Analiza wyników wskazywała na silną zdolność hamowania α-glukozydazy, która wynosiła > 98% dla wszystkich badanych ekstraktów w stężeniu 0,1 mg/ml i była wielokrotnie wyższa niż wzorcowej akarbozy analizowanej w powyższym stężeniu, a porównywalna z aktywnością akrabozy w stężeniu 10 mg/ml.
Wnioski. Aktywność przeciwutleniająca ekstraktów z Anserinae herba, Alchemillae herba i Fragariae folium była skorelowana z zawartością polifenoli oraz z właściwościami hamowania α-glukozydazy i wskazuje na ich działanie przeciwcukrzycowe.
Summary
Introduction. Diabetes is characterized by chronic hyperglycaemia, resulting from a defect in insulin secretion or abnormal functioning of this hormone. The consequence of the lack of insulin is the disturbed metabolism of carbohydrates, proteins and fats. Chronic hyperglycemia causes damage and dysfunction of many organs. One of the ways to support the treatment of diabetes is the use of plant preparations.
Aim. The aim of the study was to examine and compare the biological (α-glucosidase and antioxidative) activity and the content of polyphenols and flavonoids in selected plants: Anserinae herba, Alchemillae herba and Fragariae folium, included in herbal tea blends used in diabetes.
Material and methods. The content of polyphenols was determined by applying the Folin-Ciocalteu reagent and the flavonoid content by the AlCl3 method. The antioxidant properties were tested using the reagent method DPPH and CUPRAC, while the inhibitory activity of α-glucosidase by measuring the absorbance of p-nitrophenol from PNPG released by hydrolysis of sugars by the enzyme.
Results. High total polyphenols content in the tested plant extracts was found, amounting to 121.30; 98.30; 71.66 mg gallic acid equivalent/g for Alchemillae herba, Fragariae folium and Anserinae herba, respectively, and high flavonoid content (17.56, 12.25, 15.48 mg quercetin equivalent/g, respectively). Antioxidant activity for extracts with a concentration of 0.312 mg/ml was from 46.22 to 79.71% (in the analysis with DPPH radical), while the absorbance value of these tests determined by the CUPRAC method was A = 0.49-1.01. The effect was weaker than vitamin C. The results indicated a strong inhibitory ability of α-glucosidase, which was > 98% for all tested extracts at the concentration of 0.1 mg/ml, and was many times higher than the standard acarbose analyzed at the above concentration, and comparable with the acrabose activity at a concentration of 10 mg/ml.
Conclusions. The inhibitory α-glucosidase and antioxidant activity indicates the existence of this mechanism included in analyzed plant extracts, as ingredients herbal tea blends of used in diabetes.
Wprowadzenie
Wiek XX przyniósł gwałtowny wzrost częstości zachorowań na cukrzycę, szczególnie w środowiskach miejskich, zarówno w krajach wysoko, jak i średnio rozwiniętych. Cukrzyca została wpisana na listę chorób społecznych i cywilizacyjnych (1). Według WHO do 2008 roku na świecie było 260 mln ludzi chorych na cukrzycę, a prognozy przewidują, że do 2025 roku ta choroba może dotknąć nawet przeszło 380 mln osób (2).
Cukrzyca należy do przewlekłych chorób metabolicznych o zróżnicowanej etiologii, charakteryzującą się hiperglikemią wynikającą z upośledzenia wydzielania insuliny, nieprawidłowego działania tego hormonu bądź występowania obu tych zaburzeń jednocześnie. Konsekwencją braku insuliny jest nieprawidłowy metabolizm węglowodanów, białek oraz tłuszczów. Przewlekła hiperglikemia powoduje zaburzenie czynności i uszkodzenie wielu narządów. Niebezpieczne są powikłania powstające w wyniku trwania cukrzycy, zarówno ostre, takie jak: kwasica ketonowa, osmotyczna, mleczanowa, których następstwem może być śpiączka cukrzycowa, a także powikłania przewlekłe: mikroangiopatie cukrzycowe (retinopatia, nefropatia, neuropatia), makroangiopatie cukrzycowe w obrębie naczyń wieńcowych, mózgowych, obwodowych oraz zespół stopy cukrzycowej jako następstwo postępującej cukrzycy (3).
Postępowanie terapeutyczne, w szerokim rozumieniu, obejmuje: leczenie niefarmakologiczne, tzn. zmianę stylu życia, właściwą dietę oraz wysiłek fizyczny; leczenie farmakologiczne: podawanie leków (insulina, doustne leki hipoglikemizujące), a także leczenie chorób często towarzyszących cukrzycy (nadciśnienia, hiperlipidemii, otyłości) oraz zapobieganie powikłaniom choroby. W leczeniu cukrzycy bardzo ważne są edukacja prozdrowotna oraz wsparcie psychiczne pacjentów (1-3).
Jednym ze sposobów wspomagania terapii chorych z przewlekłym, podwyższonym poziomem cukru we krwi, cierpiących na cukrzycę typu 2 leczonych syntetycznymi lekami przeciwcukrzycowymi jest stosowanie pojedynczych surowców roślinnych oraz mieszanek ziołowych (4-7). Jednocześnie rosnące zainteresowanie fitoterapią we wspomaganiu leczenia cukrzycy stwarza problem udowodnienia skuteczności stosowanych roślin, a dla pacjentów właściwego wyboru preparatu roślinnego.
W bieżącej pracy zainteresowano się trzema składnikami mieszanek przeciwcukrzycowych.
Ziele pięciornika gęsiego (Potentilla anserina L., Rosaceae; synonim: ziele srebrnika) jest wykorzystywane w łagodzeniu bolesnego miesiączkowania oraz objawów PMS, w leczeniu biegunki, pomocniczo w cukrzycy, a także miejscowo w stanach zapalanych błony śluzowej jamy ustnej i gardła, w źle gojących się ranach. Związkami czynnymi są garbniki (5-10%), głównie elagotaniny, kwas chlorogenowy i elagowy, glikozydy kemferolu, kwercetyny, myrycetyny, izoramnetyny, 3-O-rutynozyd akacetyny oraz genisteina.
Garbniki uzasadniają stosownie surowca w biegunkach i w miejscowych stanach zapalnych. Wskazanie ginekologiczne dla P. anserina opiera się na badaniach farmakologicznych, dowodzących zdolności zwiększania tonusu izolowanej macicy różnych gatunków zwierząt, a obecność izoflawonu genisteiny, związku o aktywności estrogennej, może wyjaśniać stosowanie ekstraktu w leczeniu PMS (9-13). Z zebranych informacji wynika, że jak dotąd nie prowadzono badań, które potwierdziłyby przeciwcukrzycową aktywność omawianej rośliny.
Ziele przywrotnika pospolitego (Alchemilla vulgaris L., Rosaceae) w medycynie ludowej stosowane jest wewnętrznie w łagodzeniu dolegliwości menopauzalnych i menstruacyjnych, zaburzeń żołądkowo-jelitowych, a zewnętrznie w stanach zapalnych jamy ustnej, gardła oraz w leczeniu wrzodów, egzem i wysypek (14). Ziele zawiera garbniki (zwykle 5-8%, niekiedy do 13%), głównie elagotaniny, w największej ilości występują agrimonina, pedunkulagina oraz galotaniny, a także obecne są flawonoidy pochodne kwercetyny (3-glukuronid, 3-glukozyd, 3-rutynozyd i 3-arabinozyd kwercetyny), ponadto kwasy fenolowe (galusowy, chlorogenowy, elagowy) (14, 15).
Dotychczasowe badania ekstraktu etanolowego z ziela przywrotnika dowodzą działania przeciwdrobnoustrojowego, przeciwgrzybiczego, przeciwwirusowego oraz silnej aktywności przeciwzapalnej (hamowanie 15-LOX) (16). Udowodniono, że przywrotnik powoduje obniżanie napięcia naczyń krwionośnych (badanie na izolowanych szczurzych tętnicach krezkowych) (17), a ekstrakt metanolowy po podaniu dożołądkowym szczurom wywoływał statystycznie istotne obniżenie ciśnienia tętniczego krwi (18). Ekstrakt wykazywał też silnie antyoksydacyjne działanie w teście z DPPH (IC50 = 0,09 mg/ml), cechowała go wysoka zdolność wychwytu rodników nadtlenkowych (IC50 = 0,95 mg/ml) oraz zdolność wychwytu rodników hydroksylowych (IC50 = 0,18 mg/ml; kolejno), lecz słabsza niż wzorcowej kwercetyny w badanych testach (IC50 = 0,012 mg/ml; IC50 = 0,15 mg/ml; IC50 = 0,034 mg/ml, odpowiednio) (16). Aktywność przeciwutleniająca została również stwierdzona metodą z użyciem kationorodnika ABTS·+ (4,79 ± 0,14 mmol TEAC), a całkowita zawartość polifenoli wynosiła 946,59 ± 2,26 μmol QE (19). Ekstrakt odznaczał się wysoką zdolnością chelatowania jonów żelaza (III), a także wywierał ochronny wpływ wobec bakteryjnego, plazmidowego DNA, narażonego na uszkodzenia pod wpływem rodników hydroksylowych (20).
Ziele przywrotnika było badane pod kątem właściwości przeciwcukrzycowych. Eksperyment prowadzono na myszach z cukrzycą wywołaną za pomocą streptozotocyny, które karmiono przez 12 dni paszą z dodatkiem 6,25% zhomogenizowanego ziela. W badanym modelu okazało się, że przywrotnik nie wywierał wpływu na hiperfagię, polidypsję, hiperglikemię, hipoinsulinemię ani na utratę masy ciała myszy (14, 21).
Liść poziomki (Fragaria vesca L., Fragaria moschata West., Fragaria viridis West., Fragaria x ananassa West.) najczęściej jest stosowany jako środek moczopędny oraz w leczeniu łagodnej biegunki (22). Liście zawierają około 5-11% skondensowanych pochodnych katechiny: procyjanidyny B1, B2 i B5 (w ilości 124,0 mg/100 g) oraz szereg monomerycznych oraz oligomerycznych elagotanin (głównie agrimonina, pedunkulagina, kwas agrimonowy A/B, sanguiny), a całkowita zawartość elagotanin w wyciągu wodno-etanolowym wynosi 51-89 mg/g (23, 24). Ponadto obecne są flawonoidy (kwercetyna, rutyna, glukozyd luteoliny, genisteina, daidzeina) (25, 26), kwasy organiczne, kwasy fenolowe (salicylowy, cynamonowy, kawowy, chlorogenowy, p-kumarowy), resweratrol oraz śladowe ilości olejku eterycznego i związki mineralne (22).
Badania farmakologiczne in vitro i ex vivo potwierdziły aktywność przeciwzapalną (hamowanie aktywności oksydazy ksantynowej, wpływ na iNOS, ekspresję COX-2, wytwarzanie prostaglandyn) (27, 28), antykoagulacyjną (29, 30), wazodilatacyjną i nasercową (31), cytotoksyczną (23) oraz przeciwdrobnoustrojową (32, 33). Aktywność przeciwutleniającą ekstraktu wodnego z liści F. vesca oceniano, oznaczając zdolność redukcji żelaza (FRAP), absorpcji rodników tlenowych (ORAC) i wychwytywania wolnych rodników przy zastosowaniu stabilnego rodnika DPPH. Oznaczona zawartość polifenoli (TPC) z odczynnikiem Folina-Ciocalteu'a wynosiła 62,4 ± 1,0 mg kwasu galusowego na 1 g suchej masy (34). Właściwości przeciwcukrzycowe liścia poziomki nie były dotąd przedmiotem badań.
Cel pracy
Celem pracy była ocena aktywności hamującej α-glukozydazę przez ekstrakty otrzymane z ziela przywrotnika, ziela pięciornika gęsiego oraz liści poziomki jako składników mieszanek ziołowych stosowanych tradycyjnie w cukrzycy. Ocenie poddano także działanie przeciwutleniające oraz całkowitą zawartość polifenoli i sumy flawonoidów w badanych ekstraktach.
Materiał i metody
Odczynniki
Odczynnik Folina-Ciocalteu'a, neokuproina, 4-nitrofenyl α-D-glukopiranoza (PNPG), α-glukozydaza, 2,2’-difenylo-1-pikrylohydrazyl (DPPH) (Sigma-Aldrich); miedzi (II) chlorek 2. hydrat cz.d.a., chlorek glinu cz.d.a., węglan sodu bezwodny, octan amonu cz.d.a., metanol cz.d.a., etanol 96% cz.d.a., diwodorofosforan sodu 2. hydrat cz.d.a., wodorofosforan di-sodu 12. hydrat cz.d.a. (Avantor). Substancje wzorcowe: kwas galusowy, akarboza, witamina C (Sigma-Aldrich) oraz kwercetyna (Roth).
Materiał do badań
Do badań użyto surowców handlowych: Anserinae herba (ziele pięciornika gęsiego), Alchemillae herba (ziele przywrotnika), Fragariae folium (liść poziomki), zakupionych w Zakładzie Konfekcjonowania Ziół FLOS.
Badania fitochemiczne
Przygotowanie ekstraktów do badań
Z każdego surowca sporządzono wyciąg: 4 g surowca zalewano 400 ml wody destylowanej o temperaturze pokojowej, mieszaninę doprowadzono do wrzenia na łaźni wodnej, następnie ogrzewano przez 5 min. Po zakończeniu ogrzewania zawartość przykrywano szalką Petriego i po 15 min przecedzano przez watę. Otrzymany ekstrakt przenoszono do kolby okrągłodennej i zagęszczono w wyparce próżniowej w temperaturze 40°C do objętości 25 ml. Próbki do badań zawierały 160 mg surowca w 1 ml.
Oznaczenie zawartości sumy polifenoli
Całkowitą zawartość sumy polifenoli oznaczono metodą kolorymetryczną z użyciem odczynnika Folina-Ciocalteu'a po wprowadzeniu odpowiednich modyfikacji (35). W wyniku reakcji odczynnika ze związkami o strukturze fenoli w środowisku alkalicznym (pH 10) następuje redukcja jonów molibdenu (VI) do molibdenu (V), co prowadzi do powstania kompleksu o niebieskim zabarwieniu (36).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. https://apps.who.int (data dostępu: 2.2019).
2. Błecha K, Wawer I. Profilaktyka zdrowotna i fitoterapia. Bonimed, Żywiec 2011; 1:147-52.
3. Czupryniak L, Strojek K. Diabetologia. Via Medica, Gdańsk 2018.
4. Schulz J, Überhuber E. Leki z Bożej apteki. Nowe Spojrzenia, Warszawa 2012.
5. Ożarowski A. Leki roślinne. Informator. Wyd. Zjedn Przem Ziel. Herbapol, Warszawa 1978.
6. Lamer-Zarawska E, Kowal-Gierczak B, Niedworok J. Fitoterapia i leki roślinne. Wyd Lek PZWL, Warszawa 2014.
7. Skarżyński A. Zioła czynią cuda. Agencja Wyd Comes, Warszawa 1994.
8. Strzelecka H, Kowalski J. Encyklopedia zielarstwa i ziołolecznictwa. PWN, Warszawa 2000; 258-9.
9. Gruenwald J, Brendler T, Jaenicke C. PDR for Herbal Medicines. 3rd ed. Med Econ Comp, New Yersey 2004.
10. Mari A, Lyon D, Montoro P i wsp. Phytochemical composition of Potentilla anserina L. analyzed by an integrative GC-MS and LC-MS metabolomics platform. Metabolomics 2013; 9(3):599-607.
11. Zou YN, Kim AR, Kim JE i wsp. Peroxynitrite scavenging activity of sinapic acid (3,5-dimethoxy-4-hydroxycinnamic acid) isolated from Brassica juncea. J Agric Food Chem 2002; 50:5884-90.
12. Kim, HY, Moon BH, Lee HJ i wsp. Flavonol glycosides from the leaves of Eucommia ulmoides O. with glycation inhibitory activity. J Ethnopharmacol 2004; 93:227-30.
13. Tomczyk M, Bazylko A, Staszewska A. Determination of polyphenolics in extracts of Potentilla species by high performance thin-layer chromatography photodensitometry method. Phytochem Anal 2010; 21:174-9.
14. Miętkiewska K, Łażewska D, Czapska-Pietrzak I i wsp. Przywrotnik pospolity (Alchemilla vulgaris L.) – związki czynne, aktywność biologiczna oraz zastosowanie lecznicze. Post Fitoter 2018; 19(3):176-82.
15. Bradley P. British Herbal Compendium. Vol. 2. A Handbook of scientific information on widely used plant drugs. Brit Herbal Med Assoc, Bournemouth 2016.
16. Trouillas P, Calliste CA, Allaisc DP i wsp. Antioxidant, anti-inflammatory and antiproliferative properties of sixteen water plant extracts used in the Limousin countryside as herbal teas. Food Chem 2003; 80:399-407.
17. Takır S, Altun IH, Sezgi B i wsp. Vasorelaxant and blood pressure lowering effects of Alchemilla vulgaris: a comparative study of methanol and aqueous extracts. Pharmacogn Mag 2015; 11(41):163-8.
18. Takır S, Sezgi B, Süzgeç-Selçuk S i wsp. Endothelium-dependent vasorelaxant effect of Alchemilla vulgaris methanol extract: a comparison with the aqueous extract in rat aorta. Nat Prod Res 2014; 28:2182-5.
19. Kiselova Y, Ivanova D, Chervenkov T i wsp. Correlation between the in vitro antioxidant activity and polyphenol content of aqueous extracts from Bulgarian herbs. Phytother Res 2006; 20:961-5.
20. Oktyabrsky O, Vysochina G, Muzyka N i wsp. Assessment of anti-oxidant activity of plant extracts using microbial test systems. J Appl Microbiol 2009; 106:1175-83.
21. Swanston-Flatt SK, Day C, Bailey CJ i wsp. Traditional plant treatments for diabetes. Studies in normal and streptozotocin diabetic mice. Diabetol 1990; 33:462-4.
22. European Union herbal monograph on Fragaria vesca L., Fragaria moschata Weston, Fragaria viridis Weston and Fragaria x ananassa (Weston) Duchesne ex Rozier, folium 20 November 2018 EMA/HMPC/432278/2015.
23. Liberal J, Costa G, Carmo A i wsp. Chemical characterization and cytotoxic potential of an ellagitannin-enriched fraction from Fragaria vesca leaves. Arab J Chem 2015; 11.
24. Moilanen J, Koskinen JP, Salminen P. Distribution and content of ellagitannins in Finnish plant species. Phytochem 2015; 116:188-97.
25. Najda A, Dyduch M. Chemical diversity within strawberry (Fragaria vesca L.) species. Herba Pol 2009; 55:140-6.
26. Najda A, Dyduch M. Contents and chemical composition of essential oils from wild strawberry (Fragaria vesca L.). Herba Pol 2009; 55:153-62.
27. Havlik J, Gonzalez de la Huebra R, Hejtmankova K i wsp. Xanthine oxidase inhibitory properties of Czech medicinal plants. J Ethnopharmacol 2010; 132(2):4615-23.
28. Tunón H, Olavsdotter C, Bohlin L. Evaluation of anti-inflammatory activity of some Swedish medicinal plants. Inhibition of prostaglandin biosynthesis and PAF-induced exocytosis. J Ethnopharmacol 1995; 48(2):61-76.
29. Pawlaczyk I, Czerchawski L, Pilecki W i wsp. Polyphenolic-polysaccharide compounds from selected carbohydrate polymers. Carbohydr Polym 2009; 77:568-775.
30. Pawlaczyk I, Lewik-Tsirigotis M, Capek P i wsp. Effects of extraction condition on structural features and anticoagulant activity of F. vesca L. conjugates. Carbohydr Polym 2013; 92(1):741-50.
31. Mudnic I, Mudnic D, Brizic I i wsp. Cardiovascular effects in vitro of aqueous extract of wild strawberry (Fragaria vesca L.) leaves. Phytomed 2009; 16(5):462-9.
32. Borah M, Ahmed S, Das S. A comparative study of the antibacterial activity of the ethanolic extracts of Vitex negundo L., Fragaria vesca L., Terminalia arjuna and Citrus maxima. Asian J Pharm Biol Res 2012; 2(3):183-7.
33. Pereira FA, Santos T, Pereira SG i wsp. Activity of strawberry (Fragaria vesca) leaf phenolic extracts on metallo-beta-lactamase VIM-2 producers Pseudomonas aeruginosa. Clin Microbiol Infect 2012; Suppl 18:755-6.
34. Buricova L, Andjelkovic M, Reblova Z i wsp. Antioxidant capacities and antioxidants of strawberry, blackberry and raspberry leaves. Czech J Food Sci 2011; 29:181-9.
35. Studzińska-Sroka E, Dudek-Makuch M, Chanaj-Kaczmarek J i wsp. Anti-inflammatory activity and phytochemical profile of Galinsoga parviflora Cav. Molecules 2018; 23(9):2133.
36. Cybul M, Nowak R. Przegląd metod stosowanych w analizie właściwości antyoksydacyjnych wyciągów roślinnych. Herba Pol 2008; 58(1):68-78.
37. Meda A, Lamien C, Romito M i wsp. Determination of the total phenolic, flavonoid and proline contents in Burkina Fasan honey, as well as their radical scavenging activity. Food Chem 2005; 91:571-7.
38. Molyneux P. The use of the stable free radical diphenylpicrylhydrazyl (DPPH) for estimating antioxidant activity. SJST 2004; 26(2):211-9.
39. Apak R, Güçlü K, Özyürek M i wsp. Mechanism of antioxidant capacity assays and the CUPRAC (cupric ion reducing antioxidant capacity) assay. Microchim Acta 2008; 160:413-9.
40. Kikowska MA, Chmielewska M, Włodarczyk A i wsp. Effect of pentacyclic triterpenoids-rich callus extract of Chaenomeles japonica (Thunb.) Lindl. ex Spach on viability, morphology, and proliferation of normal human skin fibroblasts. Molecules 2018; 23(11).
41. Chipiti T, Ibrahim MA, Singh M i wsp. In vitro α-amylase and α-glucosidase inhibitory and cytotoxic activities of extracts from Cissus cornifolia plant parts. Pharmacogn Mag 2017; 13(2):329-33.
42. Soobrattee MA, Bahorun T, Neergheen VS i wsp. Assessment of the content of phenolics and antioxidant actions of the Rubiaceae, Ebenaceae, Celastraceae, Erythroxylaceae and Sterculaceae families of Mauritian endemic plants. Toxicol In Vitro 2008; 22:45-56.
43. Oboh G, Ogunsuyi OB, Ogunbadejo MD i wsp. Influence of gallic acid on α-amylase and α-glucosidase inhibitory properties of acarbose. J Food Drug Anal 2016; 24:627-34.
44. Williamson EM. Synergy and other interactions in phytomedicines. Phytomed 2001; 8:401-9.
45. Wichtl M. Herbal drugs and phytopharmaceuticals. A handbook for practice on a scientific basis. Medpharm Sci Publ, Stuttgart 2004.
