Do lekarza rodzinnego zgłosił się 18-letni uczeń technikum rolniczego skarżąc się na dolegliwości bólowe w okolicy lewego podżebrza. W czasie zbierania wywiadu okazało się, że pacjent uprawia wyczynowo sport, a konkretnie trenuje biegi na dystansie 3000 m. W tej dziedzinie odniósł już pewne sukcesy pokonując nakreślone przez trenera limity czasowe, jednakże od pewnego czasu pojawiające się bóle w lewym podżebrzu nie pozwalają mu na kontynuowanie treningów.

Z dalszego wywiadu lekarz rodzinny nie uzyskał żadnych konkretnych informacji mogących mieć związek z podawanymi dolegliwościami.

Badaniem fizykalnym lekarz rodzinny stwierdził jedynie w zakresie jamy brzusznej lekką tkliwość w lewym podżebrzu oraz wyczuwalny opór w tej okolicy na szczycie wdechu. Pacjent został skierowany na badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, które wykazało wyraźne powiększenie śledziony.

W tym przypadku lekarz rodzinny spotkał się ze splenomegalią – zastanówmy się więc jak powinien dalej prowadzić diagnostykę.

Z wywiadu nie wynikało, aby odczuwalne dolegliwości poprzedzone były objawami schorzenia infekcyjnego (gorączka, biegunki, żółtaczka), a w badaniu fizykalnym, poza splenomegalią, nie stwierdzono powiększenia obwodowych węzłów chłonnych. Następnym więc krokiem diagnostycznym będzie zaplanowanie i wykonanie celowych badań dodatkowych, do których będą należały:

– morfologia krwi z rozmazem odsetkowym krwinek białych, liczbą płytek krwi i retikulocytów,

– oznaczenie testów czynnościowych funkcji wątroby (bilirubina – całkowita i pośrednia, Asp.At.Al.At., fosfataza zasadowa, białka z elektroforezą),

– badania radiologiczne klp AP i boczne,

– ponowne badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej, ze szczególnym zwróceniem uwagi na wielkość wątroby oraz obecność powiększonych węzłów chłonnych.

Jakie są wobec tego najczęstsze przyczyny splenomeglii? Przede wszystkim należy pamiętać, że powiększenie śledziony jest objawem istniejącego schorzenia, może, chociaż rzadko, stanowić objaw pierwotnej choroby śledziony, np. chłoniaka, ropnia lub gruźlicy.