© Borgis - Medycyna Rodzinna 2/2001, s. 105-106
Marta Wysocka
Kolka jelitowa niemowląt
Infant colic
Klinika Diabetologii Dziecięcej i Wad Wrodzonych II Katedry Pediatrii Akademii Medycznej w Warszawie
Kierownik: Prof. dr hab. med. Lech Korniszewski
Summary
Intestinal colic is a symptom frequent in infants in the first trimester of pregnancy. As yet only the indirect causes of colicky pains are known and we have no effective treatment for controlling them. In some children lactose intolerance ora allergy to cow milk is found. The use of adequate diet can give improvement or comlete regression of his symptoms.
Terminem kolka jelitowa określa się często występujący zespół objawów obejmujący napadowe bóle brzucha ze wzdęciem, prężeniem się oraz silnym płaczem u niemowlęcia najczęściej w wieku poniżej 3 miesiąca życia. Dziecko z kolką często odmawia jedzenia, a nawet picia.
Objawy kolki są bardzo charakterystyczne. Atak zaczyna się zwykle gwałtownie, głośnym, ciągłym lub rzadziej przerywanym płaczem, a cały epizod może trwać nawet kilka godzin. Dziecko może mieć silnie zaczerwienioną twarz, może również wystąpić bladość wokół ust. Brzuch jest wzdęty i napięty. Dziecko na zmianę silnie przykurcza i prostuje kończyny dolne. Rączki ma kurczowo zaciśnięte.
Przyczyny kolki są złożone, a niektóre niemowlęta wydają się być bardziej podatne na dolegliwości kolki. Odgrywa tu rolę połykanie dużych ilości powietrza podczas ssania pokarmu (aerofagia), a także zaburzenia motoryki jelit (niektóre odcinki jelita wykazują szybsze ruchy perystaltyczne od innych). Pewną rolę ma również fizjologiczna nadprodukcja enterohormonów (głównie motyliny). Przekarmianie niemowląt może powodować złe samopoczucie i wzdęcia brzucha. Niektóre produkty żywnościowe, szczególnie o dużej zawartości węglowodanów, mogą przyczyniać się do nadmiernej fermentacji jelitowej i nadprodukcji gazów, prowadząc do wzdęcia. W tych wypadkach niewielka zmiana diety u matki prowadzi do ustąpienia dolegliwości dziecka (eliminacja produktów mlecznych, ostrych przypraw i produktów kwaśnych).
W patogenezie kolki niemowlęcej z czynników żywieniowych wymienia się przede wszystkim alergię na białka mleka krowiego i nietolerancję laktozy. Według autorów skandynawskich alergia na b-laktoglobulinę występuje aż u 70% populacji niemowląt z kolką jelitową, jednak według amerykanów tylko u 10% populacji (6).W tych przypadkach eliminacja z diety kobiety karmiącej mleka krowiego powinna przynieść poprawę. Należy tez zwrócić uwagę, że utrzymywanie się objawów poza charakterystycznym okresem występowania kolki (pierwszy kwartał życia) może być wskazaniem do wykonania badań w kierunku alergii na białka mleka krowiego. Po wprowadzeniu glutenu także i ten alergen może spowodować tego typu objawy.
Nietolerancja laktozy prowadząca do objawów kolki u niemowląt karmionych piersią jest zazwyczaj zjawiskiem przejściowym i nie wymaga przerywania żywienia naturalnego, a jedynie modyfikacji sposobu karmienia. Wykazano bowiem, że bardziej korzystne jest długie karmienie z jednej piersi niż krótsze z obu. Pokarm wydzielany w pierwszych minutach karmienia zawiera więcej laktozy, a mniej tłuszczu, co prowadzi do szybszego opróżniania żołądka i fermentacji nadmiaru laktozy.
Zmartwienie, strach, gniew lub podniecenie mogą powodować wymioty u starszego dziecka, a kolkę u niemowlęcia (4).
Staranne badanie dziecka musi wykluczyć jednak poważniejsze przyczyny objawów bólowych u dziecka, takie jak wgłobienie, uwięźnięcie przepukliny, niedrożność jelit, zapalenie otrzewnej, zapalenie ucha, odmiedniczkowe zapalenie nerek.
Na zakończenie rozważań nad przyczynami kolki należy zwrócić uwagę na nowe badania populacyjne oparte na 3345 niemowlętach w wieku 1-6 miesięcy, u których wykazano związek między paleniem papierosów, a dwukrotnym zwiększeniem częstotliwości występowania kolki u dzieci. Ciekawy zaś jest fakt, że dzieci matek karmiących piersią, palących nałogowo mają rzadziej objawy kolki (5). Inne badanie wykazało dwukrotnie większą częstotliwość występowania kolki u dzieci urodzonych z masą ciała <2500 g (7).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Estep DC, Kulczycki A: Colic in breast-milk-fed infants: treatment by temporary substitutution of neocate infant formula.; Acta Paediatr, 2000; 89: 795-802. 2. Levitzky S, Cooper R: Infant colic syndrome- maternal fantasies of aggression and infanticide; Clin Pediatr (Phila)2000; 39: 395-400. 3. Merkestad T: Use of sucrose as a treatment for infant colic; ArchDis Child 1997; 76: 356-358. 4. Nelson, Pediatra, 1996, 138-139. 5. Rejineveld SA, Brugman E, Hirasing RA, Infantile colic: maternal smoking as potential risk factor. Arch Dis Child, 2001; 83: 302-303. 6. Socha J, Ryżko J, Socha P, Stolarczyk A: Podstawy biologiczne leczenia żywieniowego zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego u dzieci; Nowa Pediatria 1998; 5: 8-11. 7. Sondergaard C, Skaja E, Henriksen TB, Fetal growth and infantile colic; Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed, 2000; 83: F44-47. 8. Treem WR: Infant Colic. A Pediatric Gastroenterologist´s Perspective; Pediatr Clin North Am, 1994; 41: 1121-1138. 9. T. Zalewski, Pediatria zeszyt 2, „Choroby przewodu pokarmowego”.
