Streszczenie
Dane piśmiennictwa wskazują, że propolis odznacza się działaniem przeciwmutagennym i przeciwgenotoksycznym. Mutagenność charakteryzuje się powstawaniem trwałych i dziedzicznych zmian w budowie materiału genetycznego komórki lub organizmu. Genotoksyczność wiąże się natomiast ze szkodliwym oddziaływaniem substancji na materiał genetyczny.
Do określania działania przeciwmutagennego i przeciwgenotoksycznego wykorzystuje się badanie mikrobiologiczne z wykorzystaniem histydynozależnych szczepów Salmonella typhimurium (test Amesa), a w badaniach farmakologicznych określa się mutacje w komórkach ssaków oraz mutacje recesyjne u muszki owocowej Drosophila melanogaster.
Z przeglądu piśmiennictwa wynika, że ekstrakty etanolowe i wodne z propolisu odznaczają się wyraźnym działaniem przeciwmutagennym i przeciwgenotoksycznym w odniesieniu do wielu substancji powodujących zmiany mutagenne i uszkadzające materiał genetyczny. Badania wskazują, że ekstrakty propolisowe stosowane w dawkach terapeutycznych są bezpieczne dla organizmu człowieka. Działanie mutagenne i genotoksyczne mogą wywoływać dopiero dawki wielokrotnie przekraczające dawki lecznicze, tj. powyżej 1 g/kg m.c. dziennie.

Summary
The literature data indicate that propolis is distinguished by anti-mutagenic and anti-genotoxic activity. Mutagenicity is characterized by the formation of permanent and hereditary changes in the structure of the genetic material of a cell or organism. However, genotoxicity is associated with the harmful effects of substances on genetic material. To determine the anti-mutagenic and anti-genotoxic effect, a microbiological test using the histidine-dependent Salmonella typhimurium strains (Ames Test) is applied, and in pharmacological studies mutations in mammalian cells and recess mutations in the fruit fly Drosophila melanogaster are determined. A review of the literature indicates that ethanol and aqueous extracts from propolis have got a significant anti-mutagenic and anti-genotoxic influence on many substances that cause mutagenic changes and that damage genetic material. Research indicates that propolis extracts used in therapeutic doses are safe for the human body. Mutagenic and genotoxic effects may only be induced by doses that are many times higher than therapeutic doses, i.e. above 1 g/kg body weight daily.