© Borgis - Postępy Fitoterapii 3/2020, s. 196-200
Wspomnienie o prof. IWNiRZ, dr. hab. n. farm. Bogdanie Kędzi
Profesor IWNiRZ, dr hab. n. farm. Bogdan Kędzia urodził się 28 stycznia 1939 roku w Wilnie jako drugie z kolei dziecko Stanisława i Amandy Kędziów. Dziecięce wojenne lata spędził z rodziną w podwileńskich Wilkiszkach. Szkołę średnią ukończył w III Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku-Wrzeszczu, gdzie po zakończeniu wojny osiedlili się pp. Kędziowie. Podążając za swoimi ówczesnymi zainteresowaniami chemią, a także idąc w ślady starszego brata Włodzimierza, rozpoczął studia na Wydziale Farmaceutycznym Akademii Medycznej w Gdańsku. Zainteresowania mikrobiologią (przejawiane już wtedy przez brata Włodzimierza, a następnie przez najmłodszą z rodzeństwa, siostrę Annę) wystąpiły u Profesora podczas studiów, czego wyrazem było napisanie pracy magisterskiej pt. „Badania metabolizmu endogennego szczepów gronkowców pochodzących od chorych i od nosicieli”. Tytuł zawodowy magistra farmacji uzyskał w 1964 roku. W latach 1965-1972 pracował jako asystent i starszy asystent w Zakładzie Mikrobiologii Farmaceutycznej Akademii Medycznej w Poznaniu. Stopień naukowy doktora nauk farmaceutycznych uzyskał w 1970 roku na Wydziale Farmaceutycznym ówczesnej Akademii Medycznej w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego) na podstawie dysertacji pt. „Właściwości metaboliczne gronkowców wrażliwych i opornych na chloramfenikol”.
W 1972 roku Profesor rozpoczął trwającą niemal 48 lat pracę w Instytucie Roślin i Przetworów Zielarskich (wtedy noszącym nazwę Instytut Przemysłu Zielarskiego, a obecnie Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich). Początkowo zatrudniony był na stanowisku adiunkta i kierownika Pracowni Mikrobiologicznej Zakładu Farmakologii. W latach 1980-1986 pełnił obowiązki kierownika Zakładu Farmakologii, a w okresie od 1992 do 2002 roku był kierownikiem tego Zakładu. W latach 1977-1990 pełnił funkcję Sekretarza Rady Naukowej Instytutu. Habilitował się w 2000 roku na Akademii Medycznej w Poznaniu po przedstawieniu rozprawy pt. „Badania nad zanieczyszczeniem surowców zielarskich drobnoustrojami”. W 2001 roku został powołany na stanowisko profesora kontraktowego w Instytucie Roślin i Przetworów Zielarskich. W latach 2003-2015 był pracownikiem Zakładu Farmakologii i Fitochemii, a w okresie od 2015 do 2020 roku – Zakładu Innowacyjnych Biomateriałów i Nanotechnologii Instytutu Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich.
Profesor Bogdan Kędzia był wybitnym specjalistą w dziedzinie mikrobiologii leku roślinnego, surowców zielarskich oraz apiterapii. Jego dorobek naukowy obejmuje blisko 700 publikacji, poświęconych w większości tematyce mikrobiologicznej, farmakologicznej, fitochemicznej i apiterapii. Prace z zakresu mikrobiologii dotyczyły m.in. metabolizmu drobnoustrojów chorobotwórczych (głównie gronkowców złocistych), zakażeń szpitalnych, trwałości i jałowości leków oraz materiałów biologicznych, dekontaminacji mikrobiologicznej surowców i fitopreparatów, zanieczyszczeń mikrobiologicznych surowców i preparatów zielarskich, kosmetycznych oraz spożywczych (wykrywanie i identyfikacja zanieczyszczeń), mechanizmu oporności drobnoustrojów na antybiotyki, skuteczności działania środków dezynfekcyjnych i antyseptycznych oraz aktywności przeciwdrobnoustrojowej substancji pochodzenia roślinnego i syntetycznego (in vivo i in vitro; w tym nowo zsyntetyzowanych substancji chemicznych). Prace z dziedziny farmakologii i fitochemii dotyczyły działania farmakologicznego surowców i leków roślinnych oraz powiązania tego działania z zawartością związków biologicznie aktywnych.
Osobną i znaczącą grupę stanowiły prace nad właściwościami biologicznymi i leczniczymi produktów pszczelich. To właśnie w tej dziedzinie – apiterapii – Profesor wraz z żoną Elżbietą Hołderną-Kędzią opublikował kilkanaście książek naukowych i popularno-naukowych, w tym „Leczenie produktami pszczelimi” (PWRiL 1994), „Leki z pasieki. Produkty pszczół w profilaktyce i lecznictwie” (Wyd. Duszpasterstwa Rolników 2000), „Produkty pszczół w terapii” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2005), „Miód. Skład i właściwości biologiczne” (Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita S.A.” 2008), „Leczenie chorób wewnętrznych ogólnie dostępnymi produktami pszczelimi w świetle badań klinicznych” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2008), „Propolis w leczeniu chorób skóry” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2009), „Lecznicze działanie miodu w chorobach wewnętrznych” (MedPharm Polska 2010), „Pyłek kwiatowy i pierzga w lecznictwie klinicznym” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2010), „Propolis w chorobach wewnętrznych” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2011), „Pszczeli pyłek kwiatowy. Pozyskiwanie, skład chemiczny, właściwości biologiczne, działanie lecznicze” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2012), „Mleczko pszczele – monografia” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2013), „Możliwości leczenia chorób serca i układu krążenia za pomocą produktów pszczelich” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2016), „Mniej znane produkty pszczele” (Sądecki Bartnik 2017), „Zastosowanie miodu i ziół w terapii” (Fundacja Pomocy Człowiekowi i Środowisku „Humana Divinis” 2018) i „Apikosmetyka. Miód, propolis, pyłek kwiatowy, mleczko pszczele, jad pszczeli, wosk” (Borgis 2020).
Profesor Bogdan Kędzia był ponadto tłumaczem i autorem polskiego wydania książek z języka rosyjskiego: A.I. Tichonowej i wsp. o propolisie (2006), pyłku kwiatowym (2008), jadzie pszczelim (2011) i miodzie (2017) oraz T.M. Czuchraja o motylicy woskowej (barciaku większym) (2020). W ostatnim okresie sporo czasu poświęcił przygotowaniu książki o produktach pszczelich oraz ich leczniczych i profilaktycznych właściwościach w ujęciu szerszym niż do tej pory. Szkoda, że nie zobaczył już efektów swojej pracy, która w postaci monografii pt. „Apiterapia. Leczenie miodem i innymi produktami pszczelimi” ukazała się pod koniec września br. Kolejnym zamierzeniem Profesora było opracowanie i przygotowanie do druku przekrojowej książki na temat propolisu.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł