*Maria Ciesielska
Dr James Marion Sims – kontrowersyjny „ojciec ginekologii”
Dr. James Marion Sims – controversial “father of gynecology”
Medical Review Auschwitz Project, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna
Streszczenie
Przetoka pęcherzowo-pochwowa (VVF) była ciężkim i częstym powikłaniem porodu wśród amerykańskich kobiet. W połowie XIX wieku dr James Marion Sims opisał udaną naprawę przetoki pęcherzowo-pochwowej techniką opracowaną przez siebie podczas przeprowadzania wielu operacji na grupie młodych niewolnic pochodzenia afroamerykańskiego, które cierpiały na to schorzenie w latach 1846-1849. Wielu współczesnych autorów krytykuje postępowanie Simsa, uznając je za nieetyczne, argumentując, że manipulował on instytucją niewolnictwa, aby przeprowadzać niedopuszczalne etycznie eksperymenty na pozbawionych możliwości odmowy kobietach. Nie można oceniać Simsa bez wglądu w kontekst kliniczny lat 40. XIX wieku. Aby uniknąć prezentyzmu, w którym wiedza i praktyka kliniczna stosowana w XXI wieku jest wykorzystywana do oceny problematyki XIX wieku, musimy oceniać Simsa jedynie w kontekście jego czasów. Tylko w ten sposób można zrozumieć, że pierwsze operacje przetok były nie tylko legalne, ale także że zostały przeprowadzone z wyraźnym zamiarem terapeutycznym w celu poprawy zdrowia leczonych kobiet i były zgodne z wymogami etycznymi jego czasów i wiedzą medyczną, a chore współpracowały z lekarzem. Chociaż dziedzictwo dr. Simsa jest dla niektórych autorów kontrowersyjne, nadal wydaje się być uważany za „ojca ginekologii”, który opracował pierwszą skuteczną technikę chirurgiczną operacji przetoki pęcherzowo-pochwowej.
Summary
Vesico-vaginal fistula (VVF) was a a catastrophic and common complication of childbirth among American women. In the mid 1800s Dr. J. Marion Sims reported the successful repair of vesicovaginal fistulas with a technique he developed by performing multiple operations on on a group of young, enslaved, African American women who had this condition between 1846 and 1849. Numerous modern authors have attacked Sims’s medical ethics, arguing that he manipulated the institution of slavery to perform ethically unacceptable human experiments on powerless, unconsenting women. It is impossible to understand Sims’s operations within the clinical context of the 1840s. To avoid the problems of “presentism”, in which beliefs, attitudes, and practices of the 21st century are anachronistically projected backward into the early 19th century we have to judge Sims within the context of his time. This is the only way to understand that Sims’ first fistula operations were legal, that they were carried out with express therapeutic intent for the purpose of repairing these women’s injuries, that they conformed to the ethical requirements of his time, and that they were performed with the patients’ knowledge, cooperation, assent, and assistance. Though the legacy of Dr. Sims is for some authors controversial he still seems to be considered as “the father of gyncology” who developed the first consistently successful surgical technique for the vesico-vaginal fistula.
Wstęp
Doktor James Marion Sims urodził się w 1813 roku w Lancaster County, w Karolinie Południowej, i jest znany po dzień dzisiejszy jako twórca wziernika ginekologicznego oraz pozycji wykorzystywanej podczas badania ginekologicznego i proktologicznego (1) (ryc. 1). James Marion Sims nazywany jest też „ojcem ginekologii”, lekarzem, który nie bał się obnażyć swoich pacjentek, aby móc nieść im fachową pomoc. Mimo że nie chciał zajmować się położnictwem, to właśnie on wykonał pierwszą skuteczną operację naprawczą przetoki pęcherzowo-pochwowej, która zyskała uznanie, ale równocześnie stała się po latach przyczyną oskarżenia go o nieetyczne postępowanie. Kontrowersje wokół jego osoby powstały dopiero w czasach, gdy zniesiono niewolnictwo w Stanach Zjednoczonych oraz zaczęto dyskutować o prawach pacjenta. Dlatego też jakakolwiek ocena dorobku Simsa musi każdorazowo uwzględniać kontekst historyczny i wystrzegać się prezentyzmu, jako łatwego narzędzia do wydania niesprawiedliwej oceny (3).
Ryc. 1. Doktor J. Marion Sims (1813-1883) (2)
Życie i dzieło
Doktor James Marion Sims żył 70 lat (1813-1883), mieszkając i pracując w Stanach Zjednoczonych i Europie (4). Były to niełatwe czasy dla praktykujących nauki położnicze i leczących choroby ginekologiczne, ponieważ kobiety nie były obnażane nawet do porodu. O trudnościach, jakie napotykali lekarze podczas prób badania pacjentek, pisał szeroko Jürgen Thorwald w książce „Ginekolodzy” (5). Jednym z jego bohaterów jest właśnie młody, 32-letni lekarz mieszkający w miasteczku Montgomery, w stanie Alabama, dr J. Marion Sims, który został lekarzem po to, by zdobyć serce córki jedynego medyka w okolicy. Jego starania odniosły sukces. Teresa wyszła za niego za mąż i zamieszkała z nim w Montgomery, wydając w kolejnych latach na świat 12 dzieci. Sam dr Sims nie żywił wielkiego zainteresowania medycyną, zwłaszcza praktyczną. Pełnił obowiązki lokalnego lekarza, opiekując się chorymi niewolnikami w szpitaliku urządzonym w szopie obok swojego domu (4). Nic nie było mu „bardziej wstrętne od badania kobiecego podbrzusza” (5). Wszystko zmieniło się, gdy w 1845 roku został wezwany do jednego z lokalnych plantatorów bawełny, którego niewolnica Anarcha od 3 dni bezskutecznie usiłowała urodzić dziecko. Sims wydobył za pomocą kleszczy martwy płód i wszystko zapewne na tym by się skończyło, gdyby nie to, że po 12 dniach plantator ponownie wezwał lekarza. Tym razem powodem było nietrzymanie moczu i stolca, Anarcha podzieliła bowiem los wielu kobiet, które nie otrzymały na czas fachowej pomocy. Przedłużający się poród spowodował powstanie przetoki pęcherzowo-pochwowej, która uniemożliwiała jej pracę fizyczną i czyniła odrażającą dla otoczenia. Kobiety takie jak ona były nie tylko udręczone swoim kalectwem, ale stawały się bezwartościową siłą roboczą. W szpitalu dr. Simsa pojawiły się wkrótce potem Lucy i Betsey. Cierpiały z tego samego powodu.
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. West MJ, Irvine LM: The eponymous Dr James Marion Sims MD, LLD (1813-1883). J Med Biogr 2015; 23(1): 35-45.
2. TJU Archives 10 Notable Jefferson Alumni. JEFFLINE. Dostępne online: http://jeffline.jefferson.edu/SML/archives/exhibits/notable_alumni/j_marion_sims.html.
3. Sartin JS: J. Marion Sims, the Father of Gynecology: Hero or Villain? South Med J 2004; 97(5): 500-505.
4. Tavares J, Yeo CJ, Maxwell PJ: James Marion Sims, M.D., LL.D. Am Surg 2012; 78(1): 9-11.
5. Thorwald J: Ginekolodzy. Wydawnictwo Marginesy, Warszawa 2016.
6. http://www.mum.org/simsspec.htm.
7. Lynch S: The claim: The “father of modern gynecology” J. Marion Sims performed experiments on Black female slaves without anesthesia. Dostępne online: https://eu.usatoday.com/story/news/factcheck/2020/06/19/fact-check-j-marion-sims-did-medical-experiments-black-female-slaves/3202541001/ (data dostępu: 04.04.2021).
8. Ojanuga D: The medical ethics of the “father of gynaecology”, Dr J Marion Sims. J Med Ethics 1993; 19(1): 28-31.
9. Spettel S, White MD: The portrayal of J. Marion Sims’ controversial surgical legacy. J Urol 2011; 185(6): 2424-2427.
10. Axelsen DE: Women as victims of medical experimentation: J. Marion Sims’ surgery on slave women, 1845-1850. Sage Fall 1985; 2(2): 10-13.
11. Wall LL: The medical ethics of Dr J Marion Sims: a fresh look at the historical record. J Med Ethics 2006; 32(6): 346-350.
12. Wall LL: Did J. Marion Sims deliberately addict his first fistula patients to opium? J Hist Med Allied Sci 2007; 62(3): 336-356.
13. Wall LL: J. Marion Sims and the Vesicovaginal Fistula: Historical Understanding, Medical Ethics, and Modern Political Sensibilities. Female Pelvic Med Reconstr Surg 2018; 24(2): 66-75.
14. Wall LL: The controversial Dr. J. Marion Sims (1813-1883). Int Urogynecol J 2020; 31(7): 1299-1303.