Trwająca pandemia powoduje, że nasza uwaga jest szczególnie zwrócona na leczenie i poszukiwanie alternatywnych terapii w zwalczaniu SARS-CoV-2. Ukazujące się streszczenia wybranych prac naukowych, zamieszczone w dziale Nowości bibliograficzne („Postępy Fitoterapii” nr 4/2020; 1, 2 i 3/2021) wskazują na duży potencjał ziół i związków naturalnych w profilaktyce, wspomaganiu standardowego leczenia i przeciwdziałaniu skutkom ubocznym przez liczne mechanizmy: hamujące wniknięcie wirusa, replikację, łagodzenie stanów zapalnych i podnoszenie sprawności układu odpornościowego. Nie możemy zapominać o istnieniu innych chorób, które atakują ludzi, a na które również nie ma skutecznego leku. Myślę o chorobach neurodegeneracyjnych i metabolicznych, które też są czynnikiem zwiększonego ryzyka cięższego przebiegu COVID-19.

Nadzieję na znalezienie leku skutecznego do stosowania w chorobach wynikających ze spichrzania lizosomalnego dają badania prowadzone przez zespół naukowców Katedry Biologii Molekularnej Uniwersytetu Gdańskiego pod kierownictwem prof. Węgrzyna. Członkiem tego zespołu jest dr Karolina Pierzynowska, która w bieżącym roku została pierwszą Polką uhonorowaną nagrodą Future Science Future Star Award, ogłoszoną przez czasopismo „Future Science OA” i będącą obecnie wspólnym przedsięwzięciem BioTechniques i „Future Science OA”, mającą na celu wyróżnienie wysoce utalentowanych i zmotywowanych naukowców w ciągu pierwszych 5 lat od ich pierwszego zatrudnienia (w środowisku akademickim lub przemyśle), a które mają wybitne osiągnięcia w swojej dziedzinie. Potencjalnym lekiem w chorobie Alzheimera i Huntingtona może okazać się genisteina – izoflawon nasion soi, wykorzystywana dotychczas w łagodzeniu dolegliwości związanych z obniżeniem poziomu estrogenów w okresie klimakterium, a także badana przez Zespół UG w leczeniu jednej z odmian mukowiscydozy – choroby Sanfilippo. Wprawdzie stosowanie w lecznictwie związku naturalnego nie uważa się za fitoterapię, w której stosuje się zioła albo wyciągi zawierające zespoły związków, ale pozytywne jest poznanie potencjału leczniczego naturalnego związku – genisteiny. Stosując wyciąg, trudno byłoby uzyskać tak wysokie stężenie genisteiny, ale być może synergistyczny wpływ innych składników umożliwiłby obniżenie dawki.