Streszczenie
Przeprowadzono prospektywne badania magnezemii i bilansu magnezu u 67 chorych operowanych z powodu nowotworów złośliwych żołądka (22 osoby) i jelita grubego (45 osób). Chorych podzielono na trzy grupy: – -NORMO (20 chorych, u których stężenie Mg w surowicy utrzymywało się w granicach normy tj. 0,69 – 1,05 mmol l^-1), – -HYPO (22 chorych, u których co najmniej w jednej dobie steżenie Mg w surowicy obniżyło się poniżej normy), – -MAG iv (25 chorych, którym w dobie operacji i przez cztery dni po operacji, podawano dożylnie po 2 mmol Mg na każde 500 ml przetoczonych płynów). W pierwszej dobie po operacji, w grupach NORMO i HYPO nastąpił spadek stężenia Mg w surowicy, które w grupie NORMO utrzymywało się jeszcze w granicach normy. W grupie HYPO stężenie Mg obniżyło się poniżej normy i do końca prowadzonego badania (to znaczy do 4 doby po operacji), nie podniosło się powyżej jej dolnej granicy. W grupie MAG iv wahania stężenia Mg w surowicy w kolejnych dobach były minimalne i utrzymywały się w granicach normy przez cały czas badania. Analiza bilansu magnezu w okresie pooperacyjnym wykazała, że jedynie w grupie MAG iv był on dodatni w dobach: 0 i 1. W grupach NORMO i HYPO przez cały czas występował bilans ujemny, najsilniej wyrażony w dobach 2, 3 i 4. Dożylna podaż Mg zmodyfikowała wyraźnie bilans, ale nie zniosła jego ujemnego kierunku w 3 dobie pooperacyjnej. W grupie HYPO stwierdzono znaczniejsze niż w grupie NORMO obniżenie stężenia Ca w surowicy. Hipomagnezemia pooperacyjna łączyła się także szybszą akcją serca oraz zaburzeniami neurologicznymi. Wolniejszy był również powrót perystaltyki przewodu pokarmowego. U chorych, którym w okresie pooperacyjnym podawano magnez dożylnie, hipokalcemia pojawiająca się w tym czasie miała istotnie mniejsze nasilenie w porównaniu do dwóch pozostałych grup chorych. U chorych z podażą magnezu zaobserwowano również niższą temperaturę ciała, wolniejsze tętno oraz szybszy powrót perystaltyki przewodu pokarmowego.

Summary
This is an open-label, prospective study, in which postoperative magnesium, potassium and calcium serum concentration was repeatedly measured in sixty-two adult patients, both sexes, scheduled for stomach and colon cancer surgery. Patients were divided in three groups: NORMO – 20 patients, in whom postoperative Mg²⁺ conce-ntration remained within reference limits (0.69 – 1.05 mmol l^-1) HYPO – 22 patients, in whom postoperative Mg²⁺ concentration was found to be at least for one day below above mentioned reference limits; MAG iv – 25 patients, receiving additional 2 mmol Mg²⁺ per each 500 on intravenous fluids. Mg²⁺ concentration decreased after surgery in NORMO and HYPO groups; however, it remained within reference limits in the NORMO group, while in the HYPO group remained below lower reference limit for four consecutive days. Changes of Mg₂+ concentration in the MAG iv group were minimal with positive Mg²⁺balance during first two days after surgery. In contrast, patients of other two groups showed significantly negative Mg²⁺ balance throughout all study. Also those receiving Mg²⁺ supplementation expressed negative Mg²⁺ balance on the 3rd day. Patients of the HYPO group had lower calcium concentration, higher heart rate, more frequent arrhythmias and neurological disturbances. We also observed slower normalisation of peristalsis. Magnesium-supplemented patients had lower body temperature. We conclude that the postoperative period after abdominal cancer surgery may be associated with low magnesium concentration; therefore, its intravenous supplementation is recommended.