© Borgis - Medycyna Rodzinna 3-4/2002, s. 118-120
Marek Rojek1, Beata Mesjasz2, Zbigniew Celej1, Danuta Szewczyk-Kabat3, Beata Skolimowska1
Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa w diagnostyce guzów płuc
Fine-needle aspiration biopsy in the diagnostics of lung tumours
1z Zakładu Radiodiagnostyki Szpitala nr 1 w Sosnowcu
Kierownik Zakładu: lek. med. Zbigniew Celej
2z Wojewódzkiego Szpitala Chorób Płuc i Gruźlicy w Wodzisławiu Śląskim
Ordynator: specjalista chorób płuc Wojciech Drupka
3z Oddziału Neurologii Szpitala Miejskiego nr 1 w Sosnowcu
Ordynator: dr n. med. Danuta Szewczyk-Kabat
Summary
Seventy-one patients with focal pulmonary lesions, whose nature could not be established by other diagnostic approaches, were included in the study. Fine-needle biopsy through the chest wall was performed using roentgenoscopic and ultrasonographic visualisation of lesions. On cytological examination of specimens obtained by transthoracic biopsy, histological types of lung cancer were diagnosed in 29 male patients. In the female group (29 patients) lung cancers were diagnosed in 11 cases. In the female and male groups, the non-neoplastic lesions diagnosed included specific inflammatory lesions, non-specific inflammatory pseudotumors and fluid-filled cysts. In 4 cases (1 male and 3 females) metastatic neoplastic lesions diagnosed by biopsy (and clinically confirmed) proved to be metastatic renal carcinoma. In 3 females with nodular pulmonary lesions fine-needle biopsy revealed that the breast was the starting point of neoplasia. There were no false-positive diagnoses. However, there was one case of false-negative diagnosis.
WSTĘP
Rak płuc jest najczęstszym nowotworem złośliwym wśród mężczyzn i stanowi 34% wszystkich nowotworów. Wśród kobiet występuje w 8% i jest czwartym co do częstości występowania nowotworem złośliwym (1).
Podstawową metodą badania płuc, poza wywiadem i badaniem fizykalnym, jest zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej w pozycji P-A, uzupełnione projekcjami bocznymi. Badanie radiologiczne pozwala stwierdzić istnienie lub wysnuć przypuszczenie istnienia raka płuca.
W badaniu rutynowym RTG klatki piersiowej udaje się dostrzec guzki wielkości ok. 1 cm co odpowiada masie ok. 1 g i liczbie komórek ok. 109. Badaniem dokładniejszym, ale wielekroć droższym i bardziej obciążającym pacjenta jest tomografia komputerowa. Badanie metodą rezonansu magnetycznego (MR) jest znacznie rzadziej wykorzystywane do badania zmian guzowatych płuc. Radiolog nie ma jednak możliwości zróżnicowania typu morfologicznego zmiany, nie może określić typu histologicznego w kategoriach rak drobnokomórkowy i niedrobnokomórkowy, tak istotnego dla terapii.
Drugim, najczęstszym po badaniu radiologicznym, jest badanie cytologiczne wydzieliny oskrzelowej, plwociny oraz materiału uzyskiwanego podczas bronchofiberoskopii, celowanego aspiratu wydzieliny oskrzelowej oraz popłuczyn oskrzelowych. Czułość badań wydzieliny oskrzelowej jest zależna od rodzaju histologicznego nowotworu i od jego tendencji do złuszczania. Najrzadziej wykonywaną procedurą diagnostyczną jest transtorakalna biopsja cienkoigłowa pod kontrolą fluoroskopii (2, 7, 8).
Przyjętymi powszechnie wskazaniami do transtorakalnej biopsji cienkoigłowej są: ustalenie etiologii pojedynczych lub mnogich cieni okrągłych, identyfikacja histologiczna raka płuc nieoperacyjnego, diagnostyka przerzutów u chorego z dawniej rozpoznanym procesem nowotworowym, ocena bakteriologiczna zmiany.
Przeciwwskazania to: brak zgody pacjenta, brak możliwości leczenia ewentualnych powikłań, zaburzenia krążenia nie poddające się leczeniu, ciężkie nadciśnienie płucne, zaburzenia krzepnięcia, wrodzone zaburzenia funkcjonowania płuc, cień podejrzany o zmianę naczyniową, brak współpracy ze strony pacjenta, rozedma pęcherzowa w okolicy biopsji, niewydolność oddechowa, stan po pneumomektomii po drugiej stronie (3).
Najczęstszym powikłaniem transtorakalnej biopsji cienkoigłowej jest odma opłucnowa wynosząca do 30%, ale tylko połowa przypadków wymaga leczenia zabiegowego. Drugim co do częstości powikłaniem jest krwioplucie, które dotyczy 0,2-10% pacjentów. Częstość wszczepienia (inplantacji) komórek nowotworowych wynosi 0,02% i dotyczy tylko biopsji wykonywanych igłami o średnicy powyżej 1 mm. Wyniki biopsji transtorakalnej są obiecujące. Czułość tej metody diagnostycznej wynosi 89-99%. Częstość otrzymania nieadekwatnego materiału waha się od 1,6-28%. Dokładność oceny histologicznej rodzaju nowotworu wynosi od 60-97% (4, 5, 6).
Celem pracy była analiza wyników transtorakalnej biopsji cienkoigłowej guzów płuc pod kontrolą fluoroskopii.
MATERIAŁ I METODA
Badaniami objęto 71 chorych ze zminami ogniskowymi płuc, których charakteru nie zdołano ustalić w wykonanych badaniach. Poza rutynowymi badaniami klinicznymi wszyscy pacjenci mieli wykonane kilkakrotne badanie cytologiczne plwociny, bronchoskopię połączoną z oligobiopsją i cytologią złuszczeniową oraz pobraniem popłuczyn oskrzelowych. We wszystkich przypadkach rozpoznanie cytologiczne, jakie postawiono na podstawie materiału uzyskanego w biopsji cienkoigłowej, było weryfikowane badaniem histopatologicznym materiału pooperacyjnego, reakcją na leczenie i dalszą obserwacją kliniczną. Pacjenci każdorazowo wyrażali zgodę na badanie, byli szczegółowo informowani o sposobie jej wykonania, możliwych powikłaniach i wynikających z badania korzyściach. Biopsje wykonywano pod kontrolą fluoroskopii oraz traktowano jako badania diagnostyczne. W przypadku gdy zmiana patologiczna dotykała do opłucnej, wykorzystywano USG jako narzędzie monitorujące.
WYNIKI BADAŃ
Badaniem objęto 71 pacjentów w przedziale wiekowym od 38 do 77 lat (średnia 61 lat) Wśród nich było 42 mężczyzn w wieku od 38 do 75 lat (średnia wieku 63 lata) oraz 28 kobiet w wieku od 39 do 77 lat (średnia wieku 58 lat).
Wszyscy badani znieśli biopsję bardzo dobrze. Powikłania jakie wystąpiły po zabiegu to odma wymagająca drenażu w 1,4%, krwioplucie w 2,8% przypadków, niewielki spadek ciśnienia i odruch wymiotny u pacjentki u której biopsja spowodowała podrażnienie nerwu błędnego 1,4%. Innych skutków ubocznych nie zaobserwowano (tab. 1).
Powyżej zamieściliśmy fragment artykułu, do którego możesz uzyskać pełny dostęp.
Mam kod dostępu
- Aby uzyskać płatny dostęp do pełnej treści powyższego artykułu albo wszystkich artykułów (w zależności od wybranej opcji), należy wprowadzić kod.
- Wprowadzając kod, akceptują Państwo treść Regulaminu oraz potwierdzają zapoznanie się z nim.
- Aby kupić kod proszę skorzystać z jednej z poniższych opcji.
Opcja #1
29 zł
Wybieram
- dostęp do tego artykułu
- dostęp na 7 dni
uzyskany kod musi być wprowadzony na stronie artykułu, do którego został wykupiony
Opcja #2
69 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 30 dni
- najpopularniejsza opcja
Opcja #3
129 zł
Wybieram
- dostęp do tego i pozostałych ponad 7000 artykułów
- dostęp na 90 dni
- oszczędzasz 78 zł
Piśmiennictwo
1. Malinowski E.: Powikłania biposjii aspiracyjnej cienkoigłowej płuc. Abstrakty Europejskiego Zjazdu Towarzystwa Torakochirurgicznego we Wrocławiu 1996. 2. Goldberg-Kahn-B et al.: The cost of diagnosis: a comparison of four different strategies in the workup of solitary radiographic lung lesions. Chest. 1997 Apr; 111(4):870-6. 3. Bousamra-M., Clowry-L Jr.: Thoracoscopic fine-needle aspiration of solitary pulmonary nodules. Ann-Thorac-Surg. 1997 Oct; 64(4):1191-3. 4. Giron-J. et al.: Diagnostic percutaneous thoracic punctures. Assessment through a critical study of a compliation of 2406 cases. Rev-Mal-Respir. 1996 Dec; 13(6):583-90. 5. Aniballi M. et al.: Transthoracic lung biopsy. Statistical assessment of its diagnostic efficacy and complications. Radiol. Med. Torino. 1995, 89, 3:295-300. 6. Grode G. et al.: Percutaneous trans thoracic fine- needle lung biopsy with 3 different needles. A retrospective study of results and complications in 224 patients. Raspiration 1993, 60, 5:284-288. 7. Grodzki T. et al.: Critical analysis of thin-needle aspiration biopsy used in diagnosis of chest tumors. Abstrakty Europejskiego Zjazdu Towarzystwa Torakochirurgicznego we Wrocławiu 1996. 8. Gunter R.W.: Transthoracic lung biopsy. A useful but not unused method? Fortschr, Rontgenstr, 1992, 157, 5:437-438.
