The aim of the study was to evaluate changes in the soluble TNF receptors type p55 and p75 serum concentrations in animals with diffuse peritonitis (DP). The study was carried out in 25 rats, in which DP was caused by ligation and puncture of the caecum.
Group I consisted of 15 rats, who died during the experiment. Ten rats of group II survived the 3-day period of observation. CRP, TNF-alpha and sTNFR p55 and p75 concentrations were taken at 6-12-24-48 and 72 hour intervals.
C-reactive protein concentration increased in time, especially in the group I. TNF-alpha was detected mainly during the first 12 hours of experiment. Mean TNF-alpha concentration in the group I was 372.3 pg ml^-1 after first 12 hours, then decreased, reaching undetectable levels at the 4th and 5th time intervals. In group II, TNF concentrations were changing in a similar manner. Animals, who died, had higher serum TNF concentrations than survivors. sTNFR p55 and p75 concentrations were also higher. The occurrence of sTNFR p55 and p75 was also higher, compared to the TNF-alpha. Concentration of sTNFR p55 in the group I remained higher over 24 hours and rapidly decreased after 48 hours. Changes were more obvious in group II.
Similar to p55, sTNFR p75 concentrations increased during progress of the inflammation process. Concentration of sTNFR p75 was significantly higher in survivors.
Conclusions:
1. Serum concentrations of soluble TNF-alpha receptors type I p55 and type II can be regarded as early markers of clinical condition;
2. Correlation between soluble TNF p55 and p75 receptor concentra- tions was visible in the early stage of the inflammation process only;
3. Serum concentrations of soluble TNF-alpha receptors type I p55 and type II p75, especially of the p75 form, correlated inversely with an animal survival rate.

Celem pracy jest ocena dynamiki zmian i korelacji stężeń rozpuszczalnych receptorów TNF typu I – p55 i typu II – p75 oraz TNF-alfa we krwi zwierząt z rozlanym zapaleniem otrzewnej (RZO). Badania przeprowadzono na 25 szczurach, którym wywołano RZO poprzez przewiązanie i nakłucie kątnicy. Grupę I tworzyło 15 szczurów, które zginęły w czasie doświadczenia. Do grupy II zaliczono 10 szczurów, które przeżyły trzydniowy okres obserwacji. Po 6, 12, 24, 48 i 72 godzinach od zabiegu mikrometodą ELISA oznaczano stężenia TNF-alfa i sTNFR p55 i p75. Stężenie białka C-reaktywnego narastało w miarę trwania zakażenia zwłaszcza w grupie I.
TNF-alfa identyfikowano głównie w pierwszych 12 godzinach trwania doświadczenia. Średnie stężenie TNF-alfa w grupie I po pierwszych 12 godzinach wynosiło 372,3 pg ml ^-1, następnie ulegało gwałtownemu zmniejszeniu, a w badaniu czwartym i piątym zbliżało się do wartości nieoznaczalnych. W grupie II stężenie TNF-alfa zachowywało się podobnie jak w grupie I. Zwierzęta, które zginęły miały wyższe stężenia TNF od tych, które przeżyły. W miarę narastania stężenia TNF-alfa w osoczu zwierząt narastało stężenie zarówno s-TNFR p55 jak i sTNFR p75. Częstość występowania sTNFR p55 i p75 również była wyższa niż TNF-alfa. Stężenie sTNFR p55 narastało w grupie I w czasie 24 godzin, by po 48 godzinach ulec gwałtownemu obniżeniu. W grupie II dynamika zmian była bardziej wyraźna. Stężenia sTNFR p75 podobnie do jego formy p55 wzrastały w miarę trwania zakażenia. Zwierzęta, które przeżyły doświadczenie wykazywały istotnie wyższe stężenie sTNFR p75 niż te, które zginęły.
Wnioski: 1) stężenia rozpuszczalnych receptorów TNF typu I – p55 i typu II – p75 w surowicy u zwierząt z RZO są wczesnymi markerami oceny ich stanu zdrowia; 2) stężenia rozpuszczalnych receptorów TNF p55 i p75 wykazują wzajemną korelację jedynie we wczesnym okresie RZO; 3) stężenie rozpuszczalnych receptorów TNF a zwłaszcza formy p75 w istotny sposób są związane z przeżywalnością zwierząt.

Poszukiwanie zależności pomiędzy wielkością stężenia w osoczu TNF ((kachektyny), a zwłaszcza jego rozpuszczalnych receptorów oraz przebiegiem posocznicy jest wciąż aktualne [1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12].

Celem pracy jest ocena dynamiki zmian stężeń rozpuszczalnych receptorów TNF (sTNFR) typu I – p55 i typu II – p75 w odniesieniu do stężenia TNF-alfa we krwi zwierząt z doświadczalnym rozlanym zapaleniem otrzewnej (RZO)

RZO wywołano poprzez przewiązanie i nakłucie brzegu przeciwkrezkowego kątnicy u 25 dorosłych szczurów, samców, szczepu Wistar [7]. Wszystkie badania otrzymały aprobatę Komisji Etyki i Nadzoru Nad Badaniami na Ludziach i Zwierzętach AM w Łodzi (zezwolenie nr 182/98).

Zwierzęta podzielono na dwie grupy. Grupę I stanowiło 15 szczurów, które zginęły w czasie trzydniowej obserwacji. Do grupy II zaliczono 10 zwierząt, które przeżyły założony czas trwania doświadczenia. U zwierząt, które padły oraz u uśpionych po 72 godzinach, przeprowadzono badanie sekcyjne. Badanie to było weryfikacją istnienia ropnego zapalenia otrzewnej. Za miernik przebiegu RZO przyjęto przeżywalność zwierząt oraz zachowanie się stężenia białka C-reaktywnego (CRP) w ich osoczu. Krew do badań pobierano w ilości 15 ml ze splotu naczyniowego w worku łzowym po 6, 12, 24, 48 i 72 godzinach od operacji, bądź do śmierci zwierzęcia. Stężenia TNF-alfa i receptorów TNF p55 i p75 oznaczano mikrometodą ELISA [13].

Wyniki badań poddano analizie statystycznej określając wartość przeciętną, medianę, standardowe odchylenie, przedział ufności i znamienność różnic w kolejnych przedziałach czasowych oraz wzajemne korelacje stężeń badanych cytokin.

Czas przeżycia zwierząt przedstawiono w tabeli I. Stężenie CRP narastało w czasie trwania obserwacji. W badaniu po 6 godzinach w grupie I wynosiło 11,498 mg dl ^-1, by w następnym badaniu osiągnąć wartość 16,65 mg dl ^-1 i różnica ta była znamienna statystycznie. Natomiast w kolejnych przedziałach czasowych stężenie wzrastało odpowiednio do 17,65, 18,32, 19,32 mg dl ^-1, ale różnice te w stosunku do wartości poprzedniego badania były nieistotne (a> 0,5).

W grupie II stężenie CRP w badaniu po 6 godzinach wynosiło 12,567 mg dl ^-1, a w kolejnych oznaczeniach wzrosło odpowiednio do 13,76, 14,43, 16,54 i 17,01 mg dl ^-1. W grupie tej po intensywnym narastaniu stężenia CRP do 12 godziny obserwacji dalszy jego przyrost był nieznamienny.

Obecność TNF (wykryto w grupie I u 12 (80%) zwierząt w badaniu po 6 godzinach, w kolejnym badaniu u 11 (73%), po 24 godzinach u 4 (26,6%), a w drugiej dobie już tylko u dwóch szczurów. W grupie II TNF-alfa wykryto po 6 godzinach od wywołania RZO również u 80% zwierząt, po 12 godzinach u 60 %, natomiast po 24 godzinach już tylko u 2 szczurów. Ze względu na małą liczebność wyników w badaniach 3, 4 i 5 odstąpiono od ich analizy statystycznej. U pięciu zwierząt z RZO w żadnym badaniu nie zidentyfikowano TNF-alfa.

Średnie stężenia TNF-alfa przedstawia ryc. 1. Porównanie kolejnych stężeń TNF-alfa w grupie I, w badaniach po 6, 12 i 24 godzinach wykazało różnice znamienne statystycznie. Podobnie w grupie II różnice były znamienne. Różnice stężeń pomiędzy I a II grupą w odpowiednich przedziałach czasowych również były istotne (a<0,05).

Rozpuszczalny receptor p55 powyżej progu wykrywalności stwierdzono w grupie I w pierwszych dwóch badaniach u 80% zwierząt. Natomiast po 24 godzinach zidentyfikowano go u 66% zwierząt, a w drugiej dobie odsetek ten obniżył się do 40%. W grupie II początkowo częstość występowania sTNFR p55 była zbliżona do grupy I, natomiast w badaniach po 24, 48 i 72 godzinach utrzymywała się na wysokości 70%.

Stężenie sTNFR p55 stopniowo narastało w grupie I w czasie 24 godzin, by po 48 godzinach ulec gwałtownemu obniżeniu. W grupie II dynamika zmian była jeszcze wyraźniejsza. Różnice stężeń w grupie I były znamienne przy porównaniu wartości wyjściowej ze stężeniem dopiero po 24 godzinach (a<0,05), a w badaniach po 48 i 72 godzinach wysoce znamienne (a<0,01). Porównując stężenia sTNFR p55 pomiędzy grupami I i II stwierdzono, że w pierwszych 12 godzinach różnice były nieistotne, ale stały się znamienne po 24 i 48 godzinach.